chặt, hút vào trong lòng và giữ lại mãi mãi. Cái mùi ấy có thể là nó biết rồi
hay là một biến thể, nhưng cũng có khi hoàn toàn mới, chỉ giống tí xíu hay
không giống gì hết với những mùi nó đã ngửi từ trước đến giờ, chưa nói tới
đã thấy, chẳng hạn mùi lụa được ủi, mùi trà ướp bách lý hương, mùi tấm
kim tuyến thêu chỉ bạc, mùi nút của một chai vang hiếm, mùi một cái lược
đồi mồi. Nó chạy theo những mùi chưa biết này, nó săn đuổi chúng, và thu
góp vào trong người với sự say mê và kiên nhẫn của một người câu cá.
Khi đã ngửi no nê cái cháo đặc ở các ngõ hẻm, nó đi tới những nơi thoáng
khí, mùi ở đấy mỏng mảnh hơn, lẫn vào trong giỏ, toả ra, gần như là nước
hoa. Ở chợ Les Halles chẳng hạn, tuy đã tối rồi nhưng ngày chưa thật hết
mà vẫn tiếp tục tồn tại trong mùi, vô hình nhưng rất rõ, như thể ở đó những
nhà buôn còn hối hả trong đám đông, như thể ở đó vẫn còn những sọt đầy
rau và trứng, những thùng đầy rượu và giấm, những bao bố đầy đồ gia vị,
khoai tây và bột, những két gỗ với đinh và ốc, những sạp thịt, những bàn
đầy vải và xoong chảo, đế giầy và trăm thứ linh tinh khác bày bán ở đó vào
ban ngày…toàn bộ sự tấp nập vẫn còn đó cho đến từng chi tiết nhỏ nhất
trong cái không khí mà nó để lại. Grenouille nhìn toàn bộ cái chợ qua khứu
giác, nếu như có thể nói như thế được. Và nó ngửi còn rõ hơn không ít
người nhìn vì nó cảm nhận cái chợ sau buổi chợ, do đó ở một cấp cao hơn,
đó là bản chất, là hồn của cái gì đó đã qua, tức là không bị làm xáo trộn bởi
những đặc điểm thông thường của hiện tại như tiếng huyên náo, ánh sáng
chói chang, sự va chạm gớm ghiếc của con người bằng xương bằng thịt…ở
cái chợ này.
Hoặc nó đi tới chỗ mẹ nó bị chặt đầu; Place de Grève trông không khác
một cái lưỡi khổng lồ thè ra liếm dòng sông. Ở đây tàu được kéo lên bờ hay
buộc vào cọc, chúng có mùi than, mùi ngũ cốc, mùi cỏ khô và mùi dây
thừng ướt.
Từ phía tây thổi lại qua cái hành lang duy nhất tạo bởi con sông cắt ngang
thành phố này một luồng gió mênh mông mang đến mùi của đồng quê, của
những đồng cỏ ở vùng Neuilly, của những cánh rừng nằm giữa Saint-
Germain và Versailles, của những thành phố rất xa xôi như Rouen hay
Caen và đôi khi cả của biển. Biển có mùi như một cánh buồm căng phồng