trời và các vì sao... Và mối tương tác ấy giúp tôi đánh giá chính xác hơn,
tỉnh táo hơn mọi sự kiện đang diễn ra trên mảnh đất của Tổ quốc tôi...
– Tôi sẽ rất thú vị nếu nói chuyện tỉ mỉ hơn với ông về đề tài đó, –
Stierlitz nói, – Chắc anh bạn tôi sẽ cho phép ông trở về xà-lim nằm nghỉ vài
hôm, rồi chúng ta sẽ quay lại câu chuyện này.
Khi nhà thiên văn học được dẫn đi, Stierlitz nói:
– Ở mức độ nào đó, người này đang ở trong tình trạng tâm thần không
bình thường, anh không thấy à? Tất cả các nhà bác học, văn sĩ, diễn viên
đều có trạng thái tâm thần không bình thường theo kiểu riêng của họ. Phải
có phương pháp tiếp cận riêng đối với họ, vì họ sống theo một lối sống do
họ tự nghĩ ra. Anh hãy gửi lão già lập dị này đến bệnh viện của chúng ta
cho họ giám định xem sao. Hiện thời chúng ta có quá nhiều công việc quan
trọng, nên chẳng đáng tốn thì giờ vô ích cho những tên bẻm mép vô trách
nhiệm làm gì, dù có thể chúng thuộc loại người tài năng. Giá như bây giờ là
thời bình, thì chúng ta sẽ tống hắn vào trại tập trung, để người ta nhanh
chóng rèn lại đầu óc hắn và sau đó hắn sẽ làm lợi cho đất nước và dân tộc
bằng một hoạt động nào đó tại học viện hay trong một nhóm nghiên cứu...
Còn hiện nay thì...
– Nhưng nó ăn nói như một thằng Anh-cát-lợi chính cống trên đài phát
thanh Luân Đôn... Hoặc như một tên đảng viên xã hội – dân chủ bám đít
Moskva vậy.
– Người ta sáng chế ra máy thu thanh là để nghe đài. Hắn đã nghe quá
nhiều. Không sao, điều đó bình thường thôi. Bọn tình báo chúng tôi chả
thèm chú ý đến chuyện đó. Vài ngày nữa, ta nên gặp lại hắn để thăm dò,
xem hắn quả thực là một nhà bác học, hay chỉ là một kẻ mắc bệnh tâm thần.
Nếu hắn là một nhà bác học nghiêm túc, tôi và anh sẽ đến gặp ngài Müller
hay ngài Kaltenbrunner để đề nghị cấp cho hắn một khẩu phần ăn thật khá
và đưa vào trong núi, ở đấy vườn hoa khoa học của chúng ta đang nở rộ.
Hắn sẽ thôi ba hoa, khi được làm việc ngoài vòng bom đạn, lại có bánh mì
với bơ và một ngôi nhà đủ tiện nghi giữa rừng thông. Phải thế không nào?
