cảnh giới con người, còn có các cảnh thiên giới và các cảnh giới địa
ngục.
Một quan điểm về thế giới có phần khác với quan điểm trong Kinh
điển Pali của Phật giáo Theravada được thấy trong Phật giáo Đại thừa
ở Đông Á. Mặc dầu khó có thể khái quát hóa các nhận thức của Phật
giáo Đại thừa về bản tính của thế giới, khái niệm về Pháp thân Đức
Phật (Dharmakaya of the Buddha) – quan niệm xem đó là một hình
thức của Đức Phật mang tính toàn vũ, vĩnh hằng, hiện diện khắp nơi,
và mãnh liệt can dự vào thế giới – bao hàm ý nghĩa cho rằng đó là một
thực hữu không điều kiện và không biến đổi ở trong hay ở sau thế
giới. Đức Phật của Liên Hoa Kinh hẳn thật là một sự hiện diện mãnh
liệt và thiết yếu rất quan tâm đến thế giới. Tuy nhiên, cả đến kinh văn
này cũng ngưng lại mà không định nghĩa Đức Phật như là một Thượng
đế tạo dựng, và cuối cùng, Phật giáo Đại thừa khẳng định tính không
thực chất (insubstantiality) của thế giới.
HỌC THUYẾT VỀ BẢN TÍNH CON NGƯỜI
Giáo huấn cho rằng không có gì là vững bền trong thế giới cũng
được ứng dụng cho tự ngã (self). Đặc tính thứ hai của hiện hữu là sự
vô ngã (anatma). Một câu chuyện trong Kinh điển Pali nói đến cuộc
gặp giữa hoàng đế Milinda và đạo sĩ hiền nhân Nagasena diễn tả khái
niệm của Phật giáo về Bản tính con người.
Sau khi xác định bản thân không chờ đợi một sự đền đáp chính trị
nào cho những diễn giải mà mình có thể làm, Nagasena đặt câu hỏi
với phương tiện nào đức vua đã đến đây với cuộc hẹn này. Và khi
được biết đức vua đã đến đây bằng xe ngựa, đạo sĩ hiền nhân đặt câu
hỏi về bản tính của chiếc xe (PC 131-132). Ông hỏi: “Có phải trục xe
là cái xe không?”, vua trả lời rằng không. “Có phải bánh xe là cái xe
không?”, vua cũng trả lời rằng không. Câu chuyện cứ thế tiếp tục với
những câu hỏi tương tự của Nagasena bao suốt toàn bộ chiếc xe, hỏi
về từng phần một của chiếc xe có phải là cái xe không. Đức vua tiếp
tục bác bỏ ý tưởng một thành phần nào đó của chiếc xe là chính cái xe.
