như một thực thể trừu tượng, thực thể hiện hữu tự quyền nó, còn
những vật thể khác chỉ là những thí dụ cá thể. Trong Cộng hòa 596,
quan điểm của Platon xem như cho rằng, cứ mỗi từ tổng quan là một
Ý thể. Nhưng những nơi khác, Platon lại gợi ý cho rằng, chỉ một số
loại từ ngữ hay khái niệm đặc biệt − với những nội hàm tinh yếu đích
thực (chúng ta ngày nay gọi là “giống loại thuần nhiên”/“natural
kinds”) − mới diễn tả điều mà Platon gọi là Ý thể. Platon khó lòng
chấp nhận, thí dụ, những Ý thể tương ứng với các từ “bùn” (mud),
“bẩn” (dirt), “man rợ” (barbarian) – (từ cuối cùng này thời ấy được
dùng để chỉ những người không-phải-Hy Lạp/non-Greeks, giống như
những từ “mọi”, “rợ”, “dân lạ”, “dân ngoại”, “foreigner” ngày nay).
(2) Một khía cạnh siêu hình quan trọng của những Ý thể là điều
Platon nghĩ rằng, chúng thực hữu hơn là những vật thể vật chất, bởi
chúng không thay đổi, không suy nhược, không thôi hiện hữu. Vật thể
vật chất thì bị hư hại và hủy diệt, còn Ý thể thì không ở trong không
gian và thời gian, chúng không thể biết được do giác quan, nhưng chỉ
nhờ trí năng và lý tính con người (485, 507, 526-527). Học thuyết siêu
hình lớn của Platon là bên kia thế giới vật chất thay đổi và hư hoại,
còn có một thế giới khác gồm những Ý thể vĩnh hằng không thay đổi.
Những sự vật mà chúng ta cảm nhận chỉ là được liên kết từ xa với
những thực hữu tối hậu, như được Platon mô tả trong “Ẩn dụ hang
động”, một bức ảnh kinh hoàng về điều kiện tiêu biểu của con người:
Những con người như những tù nhân bị trói chặt trong xiềng xích.
Họ nhìn lên bức tường bên trong hang, trên đó họ không thấy gì khác
hơn là những bóng hình, chứ không biết gì về thế giới đích thực bên
ngoài (515-517). Nếu Platon đang sống ngày hôm nay, hẳn chắc ông
sẽ tức khắc chỉ cho ta thấy bức ảnh hang động kia áp dụng thật quá
đúng cho nhiều người trong chúng ta tưởng mình biết thế giới đích
thực khi dán mắt vào máy truyền hình, điện ảnh hay màn máy tính!
(3) Phần đông chúng ta có thể chỉ quan tâm đến bóng hình và không
biết gì về thực tại tối hậu, nhưng Platon nghĩ, với giáo dục thì con
