phân biệt một số yếu tố đối chọi nhau trong Bản tính con người.
Nhưng khó lòng mà xem đó là một phân chia nghiêm túc và thấu đáo,
kể cả khi ta diễn đạt những thành phần đó với những khái niệm hiện
đại như trí năng, cảm xúc và ham muốn thể lý. Cách riêng, thật không
rõ Platon muốn nói gì với thành phần thứ ba được gọi là tinh thần.
Cảm xúc là một phần của Bản tính con người, dĩ nhiên, nhưng Platon
xem như cũng nghĩ rằng ham muốn của con người, những ham muốn
không phải là thể lý, nhưng cũng không hẳn là cảm xúc, thí dụ như tự
xác định mình, tham vọng, ham tiền bạc, địa vị hay quyền bính. Và
đâu là ý chí trong cả câu chuyện này? Có thể chăng Platon không chấp
nhận được rằng, nhìn nhận và phê phán (với lý tính/reason) điều ta
phải làm là một chuyện, và chuyện khác là làm điều đó hay tìm cách
làm điều đó? Một phân biệt khác về ba thành phần các quan năng tinh
thần đã trở nên chuẩn mực cách riêng từ thời Kitô giáo là: lý tính,
cảm xúc và ý chí. Có lẽ ta phải phân biệt ít nhất là năm nhân tố trong
Bản tính con người: lý tính, ý chí, động cơ phi thể lý hay dục tính, cảm
xúc và ham muốn thể lý.
Vấn đề phụ nữ: Phần lớn các thảo luận của Platon xem như chỉ bàn
đến nam nhân hơn là cũng về nữ giới, nhưng Platon cũng có những
quan điểm về giới tính khá độc đáo trong thời đại của ông. Trong xã
hội Hy Lạp, phụ nữ hầu như không có vai trò nào trong cuộc sống
công cộng và thường lệ được giới hạn vào công việc tái sản xuất gia
đình và những nhiệm vụ nội trợ. Những bàn luận triết học về tình yêu
trong các Đối thoại của Platon tất cả đều về tình yêu đồng giới nam
nhân, điều được xã hội thời bấy giờ chấp nhận.
Nhưng trong Cộng hòa (449tt.), Platon luận bàn rằng, không có vai
trò nào trong xã hội phải được giới hạn cho một giới tính. Ông thừa
nhận một số phụ nữ có năng khiếu về điền kinh, âm nhạc, triết lý, và
cả sự “dũng cảm” (“high-spirited” – Có ai tin nổi: Platon hiểu “dũng
cảm” của phụ nữ đến mức có thể thích ứng cho nghĩa vụ quân sự!).
Platon với thái độ bảo trợ cho rằng đàn ông trung bình thì hơn phụ nữ
