MƯỜI HAI HỌC THUYẾT VỀ BẢN TÍNH CON NGƯỜI - Trang 171

Quan điểm của Platon cho rằng, những kẻ Canh phòng là những kẻ

ái mộ sự thật và điều lành đến nỗi được tin tưởng là sẽ không bao giờ
lạm dụng quyền bính của mình, điều đó xem ra là một lạc quan quá
ngây thơ. Platon đã không biết sự khôn ngoan của câu châm ngôn
“quyền bính làm sa đọa – và quyền bính tuyệt đối làm sa đọa tuyệt
đối”. Hẳn là có một đòi hỏi kiểm tra và biện pháp ngăn ngừa theo hiến
pháp tránh trục lợi và chuyên quyền. Platon đặt câu hỏi, “Ai là kẻ đủ
tư cách để sử dụng quyền bính tuyệt đối?”. Nhưng không phải, đúng
hơn là phải đặt câu hỏi, “Làm thế nào ta có thể bảo đảm không một ai
có quyền bính tuyệt đối?”.

Sẽ ra sao, nếu những người có học, có giáo dục, bất đồng về các vấn

đề luân lý và chính trị − như ta biết điều ấy thường xảy ra. Có cách gì
cho biết ai đúng ai sai? Platon hy vọng có thể dùng biện luận thuần lý,
và ông là một trong những nhà tiên phong vĩ đại trong triết học đã làm
như thế. Nhưng khi có kẻ nghĩ rằng họ nắm được sự thật tối hậu về
những vấn đề giá trị và phương cách giải quyết, họ có thể không nhân
nhượng đối với những ai không đồng ý với họ, và còn cảm thấy bắt
buộc phải áp đặt quan điểm của họ trên người khác (như lịch sử các
cuộc tranh cãi tôn giáo và chính trị từng cho thấy).

Còn đối với phần còn lại của xã hội thì sao − những kẻ không phải

là thành phần ưu tú? Có nhiều phần vụ kinh tế và xã hội khác nhau cần
được thi hành thực hiện, và một việc phân công là phương sách bình
thường và hiệu nghiệm để tổ chức điều đó. Platon phân chia xã hội
thành ba phần
(412-427), song song với học thuyết về linh hồn của
ông. Ngoài thành phần những người “Canh phòng” (“Guardians”),
còn có một giai cấp theo truyền thống được gọi là những kẻ “Trợ tá”
(“Auxiliaries”), những kẻ làm nhiệm vụ binh lính, cảnh sát và công
dân nhà nước: những kẻ thi hành thực hiện những chỉ thị của giới
Canh phòng. Thành phần xã hội thứ ba gồm những người lao động
nông dân, thợ thủ công, thương nhân và tất cả những ai sản xuất và
phân phối những nhu phẩm vật chất trong đời sống. Sự phân chia giữa

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.