Chomsky và nhiều người khác đã lại bàn đến trong thế kỷ XX (xem
chương 12).
Bằng cách phân đôi Bản tính con người ra hai lĩnh vực siêu hình
khác nhau − lĩnh vực vật lý và lĩnh vực tinh thần − Descartes (giống
như nhiều người khác) nghĩ rằng, ông có thể áp dụng phương pháp
khoa học cho lĩnh vực vật lý − nghiên cứu thể xác trong khoa giải
phẫu học và sinh lý học − trong khi vẫn là một tín đồ Công giáo chính
thống trong niềm tin vào một Thượng đế vô biên, phi vật chất, và một
linh hồn có hạn, cũng phi vật chất, bất tử, với ý chí tự do.
Spinoza (1632 − 1677)
Benedict de Spinoza, một triết gia người Hà Lan, (cội nguồn người
Do Thái bị trục xuất khỏi Tây Ban Nha thời Reconquista/Tái chiếm)
cung cấp một thỏa hiệp giữa hai lựa chọn cứng rắn là nhị nguyên và
duy vật. Trong tác phẩm chính của mình, Đạo đức học (Ethics) − gồm
nhiều siêu hình hơn là đạo đức − Spinoza đã đồng nhất Thượng đế
với Tổng thể tự nhiên. Và như thế, ông vẫn giữ những ngôn ngữ kính
tôn đối với Thượng đế hay Tự nhiên, nhưng không còn khái niệm của
Kinh thánh về Thượng đế như Đấng Tạo hóa thân vị siêu việt của toàn
thế giới. Quan điểm của Spinoza là phiếm thần, không phải hữu thần
chính thống.
Về vấn đề Bản tính con người, Spinoza khai triển một học thuyết
hi hữu, rằng vật chất và tinh thần không phải là hai bản thể, nhưng là
hai thuộc tính của một thực tại cơ sở phức hợp. Nó được gọi là “nhị
nguyên thuộc tính” (dualism of attribute) hay “học thuyết lưỡng diện”
(double-aspect theory). Khái niệm siêu hình mang tính kỹ thuật
(technical metaphysics) của ông về bản tính, thuộc tính, yếu tính, v.v...
khó giải thích, nhưng nó có một đứa con tinh thần là “học thuyết Căn
tính của Tinh thần” (identity theory of mind) ở thế kỷ XX. Học thuyết
này nói rằng, những sự kiện tinh thần đồng nhất với những sự kiện của
bộ não: có hai hình thức biểu hiện khác nhau (tinh thần và vật chất),
nhưng chúng áp dụng vào cũng cùng một sự kiện. Điều này cũng có
