MƯỜI HAI HỌC THUYẾT VỀ BẢN TÍNH CON NGƯỜI - Trang 298

thường của những con người bình thường, nhưng lại có thể riêng biệt
cho chủng loại con người. Thí dụ chúng ta thấy màu sắc và nghe âm
thanh, nhưng điều đó hệ tại dàn thiết bị các giác quan của chúng ta
đón nhận và xử lý bức xạ ánh sáng chiếu đến và không khí rung
chuyển. Các tạo vật khác có thể không cảm nghiệm được màu sắc và
âm thanh trước cũng cùng một nội nhập (input) như thế.

Kant tưởng nghĩ một khả năng nhận thức triệt để hơn và có phần

gây hoang mang, rằng những “hình thức trực quan tiên nghiệm” – như
cách thức chúng ta nhận thức sự vật trong không gian và thời gian – có
thể làm méo mó một cách có hệ thống những diễn đạt của chúng ta về
các sự vật hiện hữu, đến nỗi chúng ta chỉ có thể biết thế giới “như nó
tỏ hiện” cho chúng ta (vật hiện tượng) chứ không phải “như nó trong
chính nó” (vật tự thân). Như thế − có lẽ! − những sự vật “như chúng
nó trong chính chúng nó” có thể không phải trong không gian và thời
gian. Có thể chỉ một Thể tính (Being) thần thánh được phú bẩm với
điều mà Kant gọi là “trực quan tinh thần” (“intellectual intuition”)
mới có thể nhận thức được thế giới như nó đích thực là [nó]. Một cách
diễn tả khác của Kant về tư tưởng này là đề xuất của ông cho cuộc
“Cách mạng Copernicus” trong triết học, theo đó “các đối tượng sự
vật phải phù hợp với nhận thức của chúng ta” (Bxvi tt.). Nhưng câu
viết này có thể gây hiểu lầm, bởi nó xem như có hàm ý rằng các đối
tượng sự vật và những thuộc tính của chúng được cấu tạo bởi các
quan năng của con người, trong khi điều xem như được xác minh là
cách thức mà chúng ta nhận thức và khái niệm sự vật là hệ tại vào các
quan năng tri thức của chúng ta.

Kant đôi khi diễn tả điều ông nói về những sự vật như chúng tỏ bày

(hiện tượng) và như chúng là trong chúng (tự thân) (nghĩa là hai khía
cạnh của cùng một loại sự vật) như là một sự phân biệt giữa những tỏ
bày (vật hiện tượng) và những sự vật trong chúng nó (vật tự thân)
(nghe ra như là hai loại sự vật). Kant cũng dùng những ngôn từ
“phenomena” (“vật hiện tượng”) và “noumena” (“vật tự thân”): hai

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.