chủng tộc nguyên sơ của nhân loại. Trên cả hai bình diện cá nhân và
xã hội, quyền lực được mỹ miều đồng nghĩa với pháp quyền.
Nhưng hẳn thật cái “phải” (“ought”) đã bị đánh tráo đâu đó, khi
tìm cách suy diễn ra những hậu quả đạo đức và chính trị như thế từ
Học thuyết Tiến hóa thuần khoa học? Không có sự liên kết nào giữa
những kẻ phù hợp nhất (fittest) theo ngôn ngữ Sinh vật học về sống
còn và tái sản xuất là những kẻ ưu tú nhất trong một nghĩa nào khác:
họ có thể không là tốt nhất về luân lý, nghệ thuật, trí tuệ hay tâm linh.
Ngược lại, những kẻ giàu có nhất trong các xã hội hiện đại không phải
luôn luôn là những kẻ tốt nhất trong tái sản xuất! Như ta sẽ thấy, chính
Darwin đã không hoàn toàn tán thành cái “Chủ thuyết xã hội nhãn
[hiệu] Spencer” (“social Spencerism”). Học thuyết Tiến hóa của
Darwin là một Học thuyết sinh vật học khoa học nghiêm chỉnh về
Nguồn gốc các chủng loại; nhãn hàng của Spencer là một giải thích
suy diễn về lịch sử nhân loại, đặt trong một bối cảnh lý thuyết siêu
hình về tiến hóa “vũ trụ” (“cosmic”).
Marx là một nhà lý thuyết xã hội đương đại ở cực đối lập chính trị
với Spencer. Trong khi Spencer tuyên dương những kẻ khai thác chủ
nghĩa tư bản, Marx lại nhìn họ như giai cấp bóc lột, giai cấp sẽ bị truất
phế trong cuộc cách mạng cộng sản sẽ tới (xem chương 9). Như ta đã
thấy, Marx cũng có học thuyết suy luận của riêng ông về sự phát triển
lịch sử của các xã hội con người thông qua các giai đoạn kinh tế, và
ông cũng chào mừng Darwin qua sự hỗ trợ của ông. Sự kiện các nhà
tư tưởng xã hội đối nghịch nhau như thế, cả hai đã có thể tìm cách
móc nối đoàn người theo mình vào với Học thuyết Tiến hóa phải cảnh
giác ta về cái hố luận lý sâu rộng giữa những lý thuyết khoa học và
những ý thức hệ chính trị.
Những giá trị theo đánh giá của Darwin
Trong tác phẩm Nguồn gốc của con Người (The Descent of Man),
Darwin, sau khi đã duyệt lại những hiển chứng thể lý về tông tộc
chung của chúng ta với chủng loại khỉ không đuôi (apes), đã tiếp tục
