MƯỜI NGÀY - Trang 261

nhiều người khác đã đi trốn với tình nhân hoặc đã cưỡng bức ý muốn của
những người mình phải tùy thuộc bằng sự mang thai sớm, Gixiphrôni
không ở vào một trường hợp nào như thế cả. Gixipput đã gả nàng cho tôi
với tất cả nền nếp, tất cả sự thận trọng mà sự nghiêm ngặt tỉ mỉ nhất trên có
thể đòi hỏi. Có lẽ một vài người bẻ lại tôi rằng nàng đã được gả chồng cho
người chẳng có quyền hành gì với nàng về phương diện đó. Lời bắt bẻ mới
kém giá trị và đáng thương hại biết bao. Vậy phải chăng từ ngày nay số
phận mới dùng tới những lời quanh co và ít tự nhiên để đi tới một đích nhất
định sao? Vả chăng một anh thợ giày hay một nhà triết học giải quyết một
công việc liên quan tới tôi thì có gì khác nhau miễn là việc ấy được giải
quyết tốt? Nếu anh thợ giày hở chuyện thì về sau tôi sẽ coi chứng, để anh ta
đừng dính tới công việc của tôi nữa; song không vì thế mà tôi sẽ kém cảm
ơn anh ta về những đối xử tốt của anh. Về chuyện này cũng vậy nếu
Gixipput đã gả chồng tốt cho con gái các vị, mà các vị than phiền về cách
anh ta gả, thì là các vị điên. Nếu các vị nghi kỵ sự thận trọng của anh ta thì
các vị hãy liệu đừng để anh ta mối manh gả chồng cho các cô con gái các vị
nữa, nhưng các vị hãy nên cảm ơn anh ta về cô con gái mà anh ta đã gả tốt
như thế. Vả lại, hẳn các vị thừa biết rằng tôi đã không hề tìm cách gian dối
in vết nhơ nào lên danh dự và sự cao quý của nhà ta qua người Xôphrôni
hết thảy. Quả vậy, mặc dầu cuộc hôn nhân của tôi bị che phủ dưới bóng
đêm và màn bí mật, tôi đã không dùng đến sự cưỡng bức đối với nàng, tôi
đã không làm kẻ cướp đoạt tội lỗi đến giành giật lấy trinh tiết của nàng, mà
coi rẻ tình thông gia của các vị, tôi đã đến với danh nghĩa người say đắm
sắc đẹp và đức hạnh của nàng. Trước đây tôi biết rất rõ rằng nếu tôi muốn
theo những nghi thức thông thường thì tôi sẽ bị các vị từ chối, và nếu các vị
muốn thành thực, các vị sẽ công nhận rằng không đời nào các vị chịu gả
nàng cho tôi, sợ tôi đem theo nàng về La Mã, làm xa tầm mắt các vị một
đối tượng thân thiết và yêu quý nhường kia. Đó là lý do xác thực của cái
mưu kế tôi đã dám dung, và cuối cùng đã phải bộc lộ với các vị. Đó là tại
sao Gixipput đã làm điều mà mới đây anh không có ý định làm, khi nhường
cho tôi với xiết bao hào hiệp, một của báu thuộc quyền anh. Vả chăng, mặc
dù tôi yêu nàng với nhiệt tình có thể tưởng tượng, nhưng tôi đã được cùng