nghĩa Phật giáo, đặc biệt là bố thí, trì giới, nhẫn nhục, thiền định và trí huệ.
Các bích họa Bổn Sinh sinh động trong Thiên Phật động không chỉ là mục
tiêu tu tập cho chư Tăng, mà còn giúp tín chúng hiểu hơn về Phật giáo.
Đối với các tích này, ngài Huyền Trang đều hiểu rõ. Chỉ có điều ngài tu
tập theo đại thừa Phật giáo. Theo ngài, Phật và chư Bồ tát không chỉ là
người mà còn là thần, mỗi lần gặp hiểm nguy, ngài đều khấn nguyện chư
Bồ tát gia hộ. Qua thần lực Bồ tát, cứu độ chúng sinh, cho đến khi tất cả
chúng sinh đều được giải thoát - đó chính là mục tiêu cuối cùng của đại
thừa Phật giáo. Phật vốn vô ngã, sao ngài có thể chỉ giác ngộ một mình mà
không nghĩ đến chúng sinh đang đau khổ chứ? Ngài Huyền Trang tây hành
cầu pháp không chỉ vì mục tiêu cá nhân, nếu không sao ngài thỉnh kinh về
lại Trường An và dốc cả khoảng đời còn lại cho sự nghiệp phiên dịch?
Quan Âm là vị Bồ tát được tín chúng Trung Quốc tín ngưỡng nhiều nhất,
cũng là vị được ngài Huyền Trang cầu nhiều nhất.
Ngài Huyền Trang tấm lòng tuy rộng, nhưng vẫn có thiên kiến với người
Qui Tư. Khi nghe ngài muốn sang Ấn Độ nghiên cứu kinh điển đại thừa,
nhất là Du Già Sư Địa Luận, Mộc Xoa Cúc Đa (Mokshagupta) - vị cao tăng
nổi tiếng của Qui Tư đã nói: “Sao phải đọc quyển tà giáo đó? Người đệ tử
chân chính không bao giờ đọc sách đó.”
Ngài Huyền Trang không tin vào tai mình, vì Du Già Sư Địa Luận là lời
khai thị của Phật Di Lặc, nay vị cao tăng này lại nói là tà thuyết, chẳng lẽ
ông không sợ bị đọa địa ngục sao? Không thể nhịn được, ngài lớn tiếng
phản bác, đây là lần đầu tiên ngài nóng như vậy. Đức Phật nói có 84 ngàn
pháp môn, tùy căn cơ từng vị tu tập, Huyền Trang không thể ngờ một vị
cao tăng lại nói ra lời phỉ báng Phật pháp như thế.
Tôi hiểu biết rất ít về Phật giáo nguyên thủy, tại Trung Quốc, rất ít ai đề
cập đến. Tôi muốn nhân đây tìm hiểu thêm về học phái này, nhưng Salim
bảo hiện còn nhiều bích họa nên xem, về sau hãy còn cơ hội tìm hiểu -
“Biết đâu những nhân vật trong bích họa đó đã từng gặp qua ngài Huyền
Trang, nghe ngài thuyết pháp.”