một vị tăng, họ bận trang phục màu xanh, trên đầu người nữ đeo tràng hoa,
người nam đội vương miện. Họ có khuôn mặt tròn, tóc đen, thần thái ôn
hòa, vương hậu đưa tay về phía trước nhưng không phải đang cầu đảo.
“Chúng tôi cho rằng có thể đây là hình ảnh vương hậu và quốc vương thời
Huyền Trang đến Qui Tư. Cô xem, dáng vẻ họ giống như đang tiếp đón
khách quý từ phương xa đến không? Không chừng đây là Huyền Trang của
cô đấy.”
Theo lời ngài kể, quốc vương cùng vương hậu nước Qui Tư và chư tăng
cả nước đi đón ngài, sang ngày thứ hai thì tổ chức yến tiệc trong hoàng
cung. Tuy cảm kích sự trọng đãi của quốc vương, nhưng ngài Huyền Trang
vẫn cho ông là vị vua nhu nhược, bị quần thần sai sử. Dù thế nào, họ vẫn
xem trọng chính trị của các nước láng giềng. Thông qua ngài, họ muốn tìm
hiểu thêm nữa về vị hoàng đế mới đăng quang - Đường Thái Tông. Qui Tư
vào năm công nguyên 384 từng bị Tiền Tần uy hiếp, bị lấy đi hai vạn lạc
đà, một vạn ngựa chiến. Sau khi tiếp kiến ngài Huyền Trang, quốc vương
Qui Tư đã triều cống Đại Đường một số ngựa tốt, hy vọng lễ phẩm này
đem lại sự thái bình.
Trong buổi tiệc, quốc vương cho diễn những điệu múa Qui Tư để chiêu
đãi thượng khách. Từ Trường An đến Samarkand, những điệu múa này
luôn được yêu chuộng nhất trên con đường tơ lụa. Vài ngàn vũ công Qui
Tư được đưa vào cung đình triều Đường, vũ khúc cũng như nhạc khí của
họ được liệt vào âm nhạc đời Đường. Có một số bản nhạc còn lưu truyền
đến ngày nay như “Nam Ấn Độ”, “Qui Tư nhạc”, v.v...
Người Qui Tư cho rằng âm nhạc không chỉ dùng trong cung đình, mà
đây là phương thức tốt nhất để biểu hiện lòng thành cúng dường Phật và Bồ
tát. Phật dạy, âm nhạc khiến lòng người lắng dịu, cũng là một pháp tu tập.
Trên con đường tơ lụa, Qui Tư là quốc gia duy nhất xem trọng âm nhạc.
Anh bạn hướng dẫn nói: “Các bích họa trong Thiên Phật động Kezier họa
lại hình ảnh Phật thuyết pháp, ngồi thiền, cạnh đó có chư thiên rải hoa cúng
dường, múa hát.” Anh dẫn chúng tôi đến động số 69, chỉ thấy trên vách là
hình rồng sống động, một vị thần tiên đang thổi sáo, áo phất bay trong gió.