thì cũng ít thanh niên tộc Hồi nào dám lấy vợ tộc Hán, vì sẽ bị cả họ xem
thường.”
Vậy chuyến đi này anh ta đưa tôi đi thì sao?
“Ấy, nhiều người tộc Hồi không có công việc”, Salim nói, “họ sẽ nghĩ là
tôi đi làm phiên dịch, hướng dẫn viên, thậm chí là người bảo vệ cho cô. Tôi
cho cô biết, rất hiếm phụ nữ tộc Hán nào dám đơn độc một mình du lịch
đến Tân Cương này, vì không an toàn.”
Anh ta mượn bản đồ du lịch của tôi, chỉ vào và nói: “Cô xem họ giới
thiệu về Kucha thế nào. Dân khẩu: ba vạn, chỉ bằng một phần ba thời ngài
Huyền Trang, ba phần tư là người tộc Hồi; tôn giáo: Hồi giáo; trong thành
cổ có ba ngôi Thanh Chân lớn, nhưng có sáu ngôi chùa di tích Phật giáo;
khí hậu: ôn hòa ít mưa, đây giống thời nhà Đường, nhưng tôi nghĩ thời đó
tốt hơn giờ nhiều; đặc sản: phụ nữ Kucha và âm nhạc, đây là sự kế thừa từ
nhà Đường của cô đấy.” Tôi cười, anh ta đang kể lại lời ngài Huyền Trang
từng miêu tả trong Đại Đường Tây Vực ký. Anh ta nói tiếp đầy tự tin:
“Đừng lo, chúng ta sẽ tìm ra Qui Tư của Huyền Trang, tức trên những bích
họa trong Thiên Phật động Kezier.”
“Mong rằng như vậy”- tuy miệng nói, nhưng lòng tôi cảm thấy buồn.
Tìm được một nhà nghỉ, sau khi dùng vội bữa trưa, chúng tôi liền lên
đường đến Thiên Phật động. Xe chạy chừng tiếng đồng hồ, đến một ốc đảo
khiến lòng người thoải mái thì dừng lại. Một con đường đất uốn lượn giữa
cây cối rừng rậm, đi thẳng lên dốc núi. Dưới chân núi là hàng bạch dương,
sau lưng là 10 khu thạch động treo trên vách núi. Kezier - theo quan niệm
của người Hồi là màu đỏ, ngay giữa trưa tích tụ ánh nắng gay gắt. Trong
sách, ngài Huyền Trang không hề nhắc đến thạch khu này, chúng tôi không
hề biết vào lúc đó nó có tên gọi gì, nhưng nhất định ngài có đến đây. Đây là
khu thạch động cổ xưa nhất Trung Quốc, cũng là quần thể thạch khu lớn
nhất tại Tây Vực thời bấy giờ, bắt đầu khai đục từ thế kỷ thứ 3 và hoàn tất
vào thế kỷ thứ 9, thế kỷ thứ 6-7 là thời kỳ hưng thịnh nhất, cũng là thời
điểm ngài Huyền Trang đến Qui Tư. Theo ghi chép của ngài Huệ Lập, ngài
Huyền Trang từng đi thăm các cảnh vật tại Qui Tư.
