cưỡi ngựa và lạc đà, mặc đồ da, trang bị đao, cờ và cung tên, đội quân kéo
dài vô tận.
Người Đột Quyết nhờ vào con đường tơ lụa mà giàu có, thậm chí còn
muốn trực tiếp giao dịch với người La Mã. Họ biết rằng người La Mã rất
hiếu kỳ đối với tơ lụa. Tại đế quốc La Mã, thương gia, quí tộc đều muốn
mặc áo khoác lụa; Cơ Đốc giáo cũng phản lại truyền thống của họ, vận đồ
lụa làm lễ, giáo hoàng và các giáo đồ cũng mặc đồ lụa. Valentina nói, thông
qua người Đột Quyết mà người La Mã hiểu biết nhiều về Trung Quốc.
Người La Mã nghe nói rằng: “Tại quốc gia rộng lớn đó không có tự miếu,
không có ca kỹ, không có thổ phỉ, không có kẻ giết người và không có
người bị mưu sát.” Trong con mắt người La Mã, Trung Quốc được thánh
thiện hóa cao tột độ. Người Trung Quốc cũng không biết nhiều về người La
Mã. Đến thế kỷ thứ V mà lịch sử Trung Quốc vẫn còn viết như vầy:
“Người nơi đó tướng cao vạm vỡ, trong đó có một số giống người Trung
Nguyên nên gọi là Đại Tần.” Các quốc gia trên con đường tơ lụa, đặc biệt
là người Ba Tư, vì nguồn lợi của mình mà luôn tìm cách ngăn cản người
Trung Quốc và La Mã giao lưu. Chỉ đến khi Marco Polo sang đông du lịch,
bí mật về Trung Quốc được xóa tan.
Diệp Hộ Tư Hãn tiếp kiến ngài Huyền Trang nơi đại doanh của mình,
trong lều trang trí đầy hoa. Các quần thần ngồi trên chiếu xếp dài hai bên,
mặc đồ lụa thêu; phía sau lưng Tư Hãn là những binh sĩ võ trang. Ông mời
ngài Huyền Trang ngồi xuống, kế đó sứ thần Cao Xương dâng thư.
Cao Xương vốn là nước triều cống của Tư Hãn, cũng là thông gia. Để
củng cố mối quan hệ với Tây Đột Quyết, vua Cao Xương gả em gái mình
cho con trai của Diệp Hộ. Nay có thư của vua Cao Xương, Diệp Hộ Tư
Hãn liền thết yến đãi tiệc. Đến lúc này ngài Huyền Trang mới thở phào, vì
vị Tư Hãn trước mặt ngài vốn là kẻ địch của triều Đường. Nay Tư Hãn
Diệp Hộ nhiệt tình đón tiếp ngài thật là điều may mắn. Ngài Huyền Trang
còn nói, tuy Tư Hãn là quân chủ của bộ tộc man di, sống trong lều, nhưng
không nhìn ông bằng cặp mắt bất kính. Tuy có tán dương nhưng do ngài
gọi Đột Quyết là bộ tộc man di, do vậy Salim oán trách ngài Huyền Trang.
