Phật giáo cũng có hạn chế đối với phụ nữ. Năm xưa, Phật đà cũng từng
cự tuyệt lời thỉnh cầu xuất gia của kế mẫu mình, nguyên nhân là ngài lo
lắng phụ nữ không chịu nổi giới luật thanh quy của tự Viện. A Nan, đệ tử
Phật đã ba lần khẩn cầu, Phật đà mới miễn cưỡng đồng ý. Từ đó đến nay,
trong bất kỳ nghi lễ Phật giáo nào, chư Ni luôn đứng sau chư tăng. Có điều
trong Phật giáo, nam nữ đều có khả năng giác ngộ. Người Trung Quốc tín
ngưỡng Đức Quan Âm, ngài cũng mang thân nữ.
Chúng tôi mỗi người một suy nghĩ đi vào cổ thành Peshawar, người bản
xứ vẫn còn giữ truyền thống con đường tơ lụa, gọi nơi đây là “Nói sách
Bazaar.” Chính nơi đây, ngài Huyền Trang cùng đoàn tùy tùng dừng lại
thăm dò tin tức về hành trình phía trước. Ngài Huyền Trang thu thập rất
nhiều truyền thuyết và lịch sử về vương quốc Kiện Đà La, tất cả đều được
thuật lại trong Đại Đường Tây Vực ký. Do sự thay đổi của thời gian, thêm
vào chiến tranh phá hoại hơn ngàn năm, những cảnh vật ngài Huyền Trang
từng thấy nay không còn tồn tại. Thế nhưng Bazaar vẫn còn, và luôn là
thành phố cổ.
Phần đông tập trung tại các khu chợ đều là đàn ông và trẻ con. Tiếng loa
đã thay thế cho người nói sách thời xưa, các đường hẻm uốn lượn nối các
khu chợ. Nếu chỉ một mình, tôi không dám mạo hiểm vào các hẻm này, biết
đâu trong các hẻm này xuất hiện một người và bắt tôi đem đi. Có Keewar,
tôi cảm thấy an toàn. Men theo bậc tam cấp, chúng tôi vượt qua nhiều khúc
cua, tiến vào thị trường. Nơi đây mọi thứ đều có: rau cải, trái cây, hương
liệu, trang phục, châu báu, v.v... Hấp dẫn tôi nhất là những đôi xăng-đan
trưng bày trong tủ kính, chúng giống những đôi xăng-đan của chư Phật và
Bồ tát tôi trông thấy hôm qua tại Viện bảo tàng. Những cặp mắt xanh của
bọn trẻ và đàn ông chăm chú nhìn, khiến tôi nhớ lại đội quân viễn chinh
của Đại đế Alexander. Lúc này, tôi dường như trở về với con đường tơ lụa
năm xưa của ngài Huyền Trang.
Bazaar thời đó náo nhiệt hơn ngày nay. Người La Mã có nhu cầu rất lớn
đối với hương liệu của Ấn Độ, và cũng như người La Mã, người Ấn cũng
bị con đường tơ lụa của Trung Quốc hấp dẫn. Họ không chỉ dùng tơ lụa chế
