Sự huy hoàng của Patna nay không còn nữa. Tôi bảo Yogandra đi thẳng
đến Viện bảo tàng Patna. Thu thập quí nhất của Viện bảo tàng này là xá lợi
Phật. Xá lợi này được tìm thấy trong một ngôi tháp xá lợi hoang phế được
xây dựng vào đời vua Asoka, nằm bên kia sông Hằng cách thành Patna 60
km. Ngài Huyền Trang đã từng triều bái ngôi tháp này, và cũng tại đây ngài
thỉnh về một tượng Phật. Năm xưa nơi đây đức Phật đã tuyên bố sắp nhập
Niết Bàn. Hơn nữa Viện bảo tàng Patna còn lưu giữ một bảo vật mà tôi vô
cùng kính ngưỡng, đó là đảnh cốt ngài Huyền Trang do ngài Đạt Lai Lạt
Ma - đại diện cho chính phủ Trung Quốc tặng nhân dân Ấn Độ để biểu thị
tình hữu nghị vào năm 1957. Ngài Huyền Trang có nằm mơ cũng không
nghĩ rằng hơn 1000 năm sau ngài lại quay trở lại Ấn Độ - cố hương tinh
thần của ngài, càng không thể nghĩ rằng xương đỉnh đầu của ngài được thờ
chung trong gian phòng thờ xá lợi Phật.
Theo thuyết minh trong sách hướng dẫn du lịch, muốn tham quan Viện
bảo tàng này phải tốn nhiều thời gian. Nơi đây lưu giữ hơn năm vạn văn vật
quý và tượng, phần lớn không có thuyết minh. Còn một vài vật đặc biệt
khiến người kinh sợ như ba cái lỗ tai, tám cái chân sơn dương. Nhưng thật
tệ là Viện bảo tàng quá nhiều chuột và côn trùng, chúng đã phá hoại rất
nhiều văn vật.
Cửa lớn của Viện bảo tàng đóng kín. Thời gian mở cửa qui định từ
10g30 sáng đến 4g30 chiều, lúc này chỉ mới ba giờ chiều. Giờ nghỉ trưa
kéo dài chăng? Hay sắp đến những ngày lễ của Ấn Độ giáo? Do bầu cử
chăng? Yogandra không chút ngạc nhiên nói: “Tôi nghĩ có lẽ họ sợ. Việc
bầu cử không phải là điềm tốt, mọi người sẽ phát khùng gặp gì đập nấy.”
Tôi vô cùng thất vọng. Đảnh cốt ngài Huyền Trang là vật tượng trưng
tình hữu nghị ngàn năm Trung - Ấn. Chính phủ Trung Quốc chọn nó làm lễ
vật tặng Ấn Độ để mọi người ý thức mối quan hệ vĩnh cửu của hai nền văn
minh cổ xưa. Tôi lần theo vết tích ngài đến trung tâm mà ngài từng triều
thánh, nay chỉ cách ngài có mấy bước nhưng lại không thể vào được. Cũng
giống lão Đoàn dưới tháp Đại Nhạn ở Tây An, tôi đành đi đi lại lại bên
ngoài tự an ủi. Chỉ có điều lòng tôi không bình tĩnh như ông.