“Nay cách thời Phật Tổ quá xa, đối với sự lý giải Phật giáo có quá nhiều sai
biệt, giáo nghĩa các học phái lại không tương đồng, không ngừng tranh
luận, thương thay!”
Huyền Trang ôm nặng mối nghi ngờ, ngài quyết định ngược lên bắc đến
Trường An tìm cao tăng cầu giáo pháp. Nhưng người anh Trường Tiệp cho
rằng, cuộc sống tại Ba Thục đã ổn định, hơn nữa cả hai anh em giảng kinh
thuyết pháp có ảnh hưởng sâu rộng, được tôn xưng là “Đôi Cánh Họ Trần”,
nên không muốn bỏ công danh, tìm mọi cách khuyên ngăn em ở lại. Thế
nhưng lòng đã quyết, vào lúc chạng vạng tối của ngày xuân năm 623,
Huyền Trang rời bỏ anh, cùng một vài thương gia xuôi dòng Tam Hiệp, từ
Kinh Châu đến Dương Châu, từ Giang Nam đến Hà Bắc, du học khắp nơi,
tầm sư hỏi đạo. Bất luận tự Viện xa cách mấy, chỉ cần có cao tăng, ngài lập
tức đến bái. Trải qua hai mùa đông, cuối cùng ngài đã đến được Trường
An.
Đến Trường An không bao lâu, ngài gặp được vị danh tăng Bo Po từ Ấn
Độ sang Đại Đường dịch kinh. Theo Cao Tăng truyện ghi chép Bo Po rất
thông thạo kinh điển, am tường các học thuyết Phật giáo. Huyền Trang lập
tức đến cầu giáo. Sau khi giải đáp các nghi vấn của Huyền Trang, Bo Po
giới thiệu chùa Na Lan Đà, nơi mình từng học cho vị tăng Trung Quốc hiếu
học này, đây là đại học Phật giáo có ảnh hưởng nhất tại Ấn Độ đương thời.
Huyền Trang càng nghe càng kích động. Ngài sớm biết Phật giáo giống
như đại dương mênh mông, nhiều năm cần mẫn nghiên cứu, cầu giải nghi
hoặc, chỉ như cảm giác nhỏ bé khi đứng trước biển cả. Lúc này, trong lòng
ngài khởi niệm: đến thánh địa Phật quốc để triều bái, vào Na Lan Đà để
nghiên cứu Phật pháp, xác thực kinh Phật được dịch sang tiếng Hán và lời
Phật dạy, đây là phương pháp tốt nhất tìm cầu chân đế, tu luyện giác ngộ.
Ý đã quyết, Huyền Trang lập tức chuẩn bị. Chư tăng người Ấn trở thành
người thầy dạy tiếng Phạn cho ngài; các thương gia qua lại trên con đường
tơ lụa cung cấp cho ngài thông tin về những quốc gia họ đã đi qua; ngài
thường ra ngoài thành Trường An đi bộ, tập leo núi để luyện thân thể tráng
kiện; đọc những điều ghi lại của các vị tăng Trung Quốc lần đầu sang Ấn
