như tôi không phải là học sinh mà là gián điệp, muốn tiết lộ bí mật cho
người nước ngoài. Và nếu người bảo vệ đồng ý thì mới nhắn cô Jane xuống
đón tôi. Tôi chịu không nổi cái sự nghi ngờ này, cho nên đành bỏ ý luyện
khẩu ngữ.
Sự cởi mở của nhà Đường còn thể hiện qua tôn giáo tại Trường An. Giáo
đường, miếu, đạo quán - trên con đường tơ lụa và tôn giáo bản địa đều tồn
tại ở Trường An. Cảnh giáo của Ba Tư tại Syria bị xem là dị giáo, nhưng ở
Trường An thì không. Đường Thái Tông thậm chí còn ban sắc lệnh được tự
do truyền bá tại Trường An. Trên tấm biển “Đại Đường Cảnh Giáo” trong
“Lâm Bát Vật Quán” đã ghi lại sự cho phép của Thái Tông. Nay đọc lại
khiến cho người bái phục.
Đương nhiên tại Trường An, tôn giáo chủ yếu vẫn là Đạo giáo và Phật
giáo. Để giành nhiều tín đồ và sự ủng hộ của triều đình, họ tất nhiên phát
sinh mâu thuẫn và tranh đấu. Thật ra, sau khi Phật giáo truyền vào Trung
Quốc, vì là tôn giáo ngoại lai nên luôn bị sự công kích của Đạo giáo và tư
tưởng Nho gia truyền thống, đặc biệt là khi nó thích ứng với văn hóa Trung
Quốc và được nhiều người tiếp nhận. Cuộc chiến Nho, Thích, Đạo trong
triều đình cũng kịch liệt. Trước ngài Huyền Trang 200 năm Phật giáo từng
hai lần bị tiêu diệt. Một lần là vào Công nguyên 446, Thái Võ Đế thời Bắc
Ngụy do tiếp nhận lời tấu của đạo sĩ Khấu Khiêm, thêm vào bị nội loạn,
binh lính phát hiện binh khí trong một ngôi chùa, nhân cớ này hạ lệnh giết
sạch chư tăng tại Trường An và các nơi đốt chùa cùng kinh sách và tượng
Phật. Mặc dầu thái tử Thác Bạt cố ý kéo dài thời gian tuyên bố mệnh lệnh,
nhờ đó chư tăng hay tin mà thoát nạn nhưng chùa chiền đều bị phá hoại.
Công nguyên 574, Võ Đế đời Bắc Chu tôn trọng Nho học, bảy lần tập trung
Nho, Thích, Đạo biện luận, sai quần thần phân mạnh yếu. Cuối cùng Phật,
Đạo bị phế, hơn 200 vạn tăng nhân và đạo sĩ hoàn tục. Huyền Trang tôn
trọng cả Nho và Lão, nhưng lịch sử đã cho ông thấy sự hung ác của các
hoàng đế đã ảnh hưởng lớn tới đạo Phật. Vì thế sau khi được sự ủng hộ của
hoàng đế Thái Tông trong hoạt động dịch kinh, Huyền Trang muốn thêm
