thượng hạng. Tôi cho là ngoại gạt, bà mở tủ lấy ra một chiếc áo khoác màu
đỏ mà tôi chưa từng thấy qua, “Đây là áo mẹ con bận khi kết hôn.” Tôi sờ
vào, nó rất mát, lần đầu tiên biết được áo quý này làm từ những con tằm
trong hộp.
Lịch sử có khi cũng lý thú y như vậy, một người đẹp, một sự hiểu lầm,
một lời hứa, đều mang đến kết quả không như nhau. Thật khó mà tưởng
tượng, tơ tằm lại trở thành nguồn gốc của cái đẹp và giàu có, nó đã sáng tạo
nên lịch sử. Mặc dầu con đường tơ lụa đã hoang tàn, nhưng trong cuộc
sống có một số điều vẫn trường cửu, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của
chúng ta. Hơn ngàn năm trở lại đây, văn hóa nghệ thuật, tôn giáo, kỹ thuật,
triết học đều từ con đường tơ lụa này truyền bá. Cũng từ con đường này mà
bốn phát minh lớn của Trung Quốc được truyền sang phương Tây, như: kỹ
thuật chế tạo giấy, in ấn, thuốc nổ và la bàn. Đặc biệt là cũng nhờ con
đường này, Phật giáo đã truyền vào Trung Quốc. Hạt giống tư duy đã vượt
núi băng ngàn, xuyên qua bức tường ngôn ngữ, có lúc bị tiêu diệt, có khi
được nảy mầm, đâm chồi, lớn mạnh. Ý nghĩa của con đường tơ lụa vượt
ngoài giới hạn của trao đổi hàng hóa, nó mở rộng cánh cửa giao lưu tín
ngưỡng, văn hóa của các dân tộc.
Con đường tơ lụa tồn tại thời bấy giờ chủ yếu là dựa vào các ốc đảo,
trong đó ốc đảo lớn nhất là Lương Châu - nay là Vũ Oai thuộc tỉnh Cam
Túc. Các thương gia nước ngoài tập trung tại đây, từ đây hàng hóa được
phân đi khắp Trung Quốc. Họ buôn bán rất thịnh, nhưng cũng không tránh
được những tai họa từ con người và thiên nhiên. Vào năm thứ tư đầu công
nguyên, một thương nhân nước ngoài định cư ở Lương Châu đã viết thư về
quê gởi gắm tài sản nhờ người thân nuôi con cháu giúp ông, vì hiện tại ông
đang trong đoàn người chạy loạn do cuộc nội chiến tại Trung Quốc, cơ hội
sống còn rất mong manh.
Tuy không an toàn, nhưng không ai kìm được trước lợi nhuận cao từ con
đường này đem lại. Vào năm công nguyên 627, sau một tháng xuất phát từ
Trường An, vượt qua hơn một ngàn cây số, ngài Huyền Trang đã đến được
Lương Châu. Lúc đó nơi đây là một đô thị phồn hoa có hơn hai vạn nhân
