3. NGU THUẤN
CAI TRỊ THEO TỰ NHIÊN,
PHONG CHỨC CHO QUAN LẠI
Khổng Tử nói: “Vô vi nhi trị giả, kỳ Thuấn dã dư”.
Xem thế thì đủ
biết, trên thuật thống trị - chính trị, người thực hành “Vô vi nhi trị” sớm
nhất, đương nhiên phải là Ngu Thuấn. Các Đạo gia, Nho gia thời cổ vốn
thuộc những học phái khác nhau. Mỗi người có những chủ trương chính trị
riêng của mình. Giữa học thuyết của Lão Trang với học thuyết Khổng
Mạnh phân ranh giới rõ ràng, vậy mà trên vấn đề cai trị thiên hạ như thế
nào, đều tôn sùng “vô vi nhi trị”. Có thể nhìn thấy rõ thuật thống trị trên
lịch sử mấy ngàn năm của Trung Quốc đã có ảnh hưởng lớn lao biết bao
nhiêu!
Thuấn tên là Trùng Hoa. Truyền thuyết kể rằng đôi mắt của Thuấn có hai
con ngươi – đồng tử - nên có tên là Trùng Hoa, thuộc bộ lạc Hữu Ngu Thị,
chính là con cháu đời sau của Hoàng Đế. Chính phi của Hoàng Đế sinh
được hai người con. Con thứ tên là Xương Ý. Xương Ý lấy con gái Thục
Sơn Thị sinh ra Chuyên Húc Cao Dương, Chuyên Húc có con tên là Cùng
Thiền, Cùng Thiền có con tên là Kính Khang, Kính Khang có con tên là Cú
Vọng, Cú Vọng có con tên là Kiều Ngưu, Kiều Ngưu có con là Hạt Tử. Vị
Hạt Tử lại sinh ra Thuấn có hai đồng tử. Bắt đầu từ đời Cùng Thiền đến đời
Thuấn đều là những người dân bình thường có địa vị thấp hèn. Người mẹ
của Thuấn tên gọi là Ốc Đăng, sinh ra Thuấn ở Diêu Khư, do vậy Thuấn
mang họ Diêu. Truyền thuyết nói rằng Thuấn rất không may mắn, Thuấn
sống ở Ký Châu (tức vùng Sơn Tây, Bắc Hà Nam, phần lớn Hà Bắc và Liêu
Tây ngày nay) đã từng cày cấy trồng trọt ở Lịch Sơn (đại để là vùng phía
Đông Nam, huyện Vĩnh Tế tỉnh Sơn Tây ngày nay). Vì vậy Mạnh Tử nói:
“Thuấn phát ra từ trong việc săn thú ngoài đồng”, từng bắt cá, làm đồ gốm,
làm đồ dùng gia đình, làm cả nghề buôn bán. Sau khi mẹ đẻ chết, người cha
