NAM HOA KINH - Trang 118

Dùng lửa mà nhen củi, củi tận mà tưởng là lửa tận, đó là chỗ thấy của
thường nhân. Thật ra, củi có tận, mà lửa thì vô tận, truyền mãi từ bó củi này
sang bó củi khác, không khác nào cái Sống của ta truyền từ hình thể này
qua hình thể kia.
***
Dưỡng sinh có hai phương diện! Dưỡng cái sống "có sống có chết" (thân
thể) và dưỡng cái sống "không sống không chết"(chân tình). Trên đây, là
bàn về cái Đạo dưỡng cái sống "có sống có chết". Đến khi bàn đến cái sống
"không sống không chết", Trang tử kết luận bằng cái tỉ dụ "củi và lửa" như
vầy: "khi lửa cháy hết bó củi nầy, thì truyền sang qua bó củi khác…không
bao giờ tắt". Cái sống "không sống không chết" như lửa, không bao giờ
cùng. Hãy gìn giữ nó, và đừng bao giờ để nó vì tư tâm tư dục mà đèo bòng
tham muốn những cái ngoài phận mình mà mờ tắt đi.
***
Dưỡng sinh cũng phải vừa lo trong, vừa lo ngoài, không nên thái quá hay
bất cập.
Thiên Đạt sinh giải về cái Đạo dưỡng sinh vừa bên trong bên ngoài nầy rất
rõ: "Điền Khai Chi yết kiến Châu Uy Công. Uy công nói: Ta có nghe thầy
của khanh là Chúc Thận có được cái Đạo sống. Khanh cùng Chúc Thận ở
chung với nhau, vậy khanh có nghe nói về Đạo ấy không?
Điền Khai Chi nói: Tôi là đứa quét nhà, làm gì nghe đặng!
Uy công nói: Điền tử chớ khiêm nhượng. Quả nhân muốn nghe điều đó.
Điền Khai Chi nói: Nghe thầy tôi nói: người khéo dưỡng sinh giống như
người chăn chiên. Thấy con nào lẻ bầy, thì quất nó (cho nó trở về với bầy)."
Uy công nói: Nghĩa là sao?
Điền Khai Chi nói: Tại nước Lỗ, có tên Đơn Báo ở trong non, uống nước
suối, không cùng người cộng lợi. đã bảy mươi tuổi mà nhan sắc còn như
đứa con nít. Rủi bị cọp bắt ăn. Cũng có tên Trương Nghị, không cửa cao
nhà rộng nào mà y không chạy đến (để cầu thân). được bốn mươi tuổi, bị
bệnh nội thiệt mà chết. Báo, thì dưỡng phần trong mà cọp ăn phần ngoài;
Nghị, thì dưỡng phần ngoài mà bị bệnh giết phần trong. Hai người đó đều
không biết quất con chim lẻ bầy."