liêu[xvii] sào ư thâm lâm, bất quá nhất chi. Yển thử[xviii] ẩm hà, bất quá
mãn phúc. Quy hưu hồ quân. Dư vô sở dụng thiên hạ vi. Bào nhơn tuy bất
trị bào, thi chúc bất việt tôn trở nhi đại chi hĩ.
DỊCH NGHĨA:
D.Vua Nghiêu muốn nhường thiên hạ cho Hứa- Do, nói: Mặt trời mặt trăng
đã mọc, mà không dụt đuốc, nhìn bóng đuốc há chẳng khó coi lắm sao?
Mưa mùa đã đổ xuống, mà còn đi tưới nước, thế là chẳng lao công vô ích
hay sao? Nay nếu phu tử lên ngôi, thiên hạ ắt được trị. Tôi còn ngồi làm
thần tượng chi nữa. Tôi tự thấy rất kém. Vậy, xin mời ngài lên trị thiên hạ.
Hứa Do nói: Ngài trị thiên hạ, thì thiên hạ được trị. Tôi còn thế Ngài làm
chi, tôi cầu danh hay sao? Danh là khách của Thật. Tôi muốn làm khách
sao? Chim tiêu liêu đậu ở rừng sâu, chẳng qua một nhánh là vừa. Chuột
đồng xuống nước sông dài, chẳng qua đầy bụng là đủ. Xin trả lại cho ngài
đó. Thiên hạ ấy, tôi không dùng làm gì cả. Người đầu bếp dù không xong
việc bếp, người chủ tế cũng không vượt phận mà thế cho đó được.
E. Kiên Ngô vấn ư Liên Thúc viết: Ngô văn ngôn ư Tiếp Dư đại nhi
vô đương[xix], vãng nhi bất phản. Ngô kinh bố[xx] kỳ ngôn, du Hà Hán
nhi vô cực dã, đại hữu kính thính[xxi] bất cận nhơn tình yên. Liên Thúc
viết:" kỳ ngôn vị hà tai". Viết: Diễu Cô Xạ chi sơn, hữu thần nhơn cư yên,
cơ phu nhược băng tuyết, náo ước[xxii] nhược xử nữ[xxiii] bất thực ngũ
cốc, hấp phong ẩm lộ, thừa vân khí, ngự phi long nhi du hồ, tứ hải chi
ngoại, kỳ thần ngưng, sử vật bất tì lệ, nhi niên cốc thục. Ngô dĩ thị cuồng
nhi bất tín dã.
Liên Thúc viết: Nhiên. Cổ giả vô dĩ hồ văn chương chi quan, lung giả vô dĩ
dữ hồ chung cổ chi thinh. Khởi duy hình hài hữu lung manh tai, phù tri diệc
hữu chi, thị kỳ ngôn dã, du thời nhữ[xxiv] dã. Chi nhơn dã, chi đức dã,
tương bang bạc vạn vật dĩ vi nhất, thế ky hồ loạn, thục tệ tệ yên dĩ thiên hạ
vi sự. Chi nhơn dã, vật mạc chi thương. đại tẩm khể thiên nhi bất nịch. đại
hạn, kim thạch lưu, thổ sơn tiêu, nhi bất nhiệt. thị, kỳ trấn cấu tỉ
khương[xxv] tương du đào chú Nghiêu Thuấn giả dã. Thục khẳng dĩ vật vi
sự!
Tống nhơn tư chương phủ nhi thích chư Việt. Việt nhơn đoạn phát văn