NAM PHƯƠNG HOÀNG HẬU - Trang 6

thiếu dữ kiện khả tín, viết cho có mà thôi. Vì thế, cũng chả thu tập được
bao nhiêu. Thật là bất công với Bà quá và cũng vô tình quá. Chỉ xin lấy tấm
lòng đáp lại được phần nào hay phần ấy.
1.- THỜI CON GÁI
Cô Nguyễn Hữu Thị Lan Marie Thérèse là con một nhà điền chủ, đất Gò
Công. Bố được Tây cho đi học ở Pháp về, rồi mở đồn điền trà và cà phê ở
cao nguyên Trung phần. Các điền chủ khác thường ít chữ nên chỉ loay hoay
với ruộng, vườn tược, sống nhờ bổng lộc từ đó mà ra. Nhưng ông bà
Nguyễn Hữu Hào có vốn Tây học, có đầu óc nên mới nghĩ đến khai thác
đồn điền. Vào thời kỳ đó, khoảng những năm 1920-30, báo Nam Kỳ địa
phận ra hàng tuần đã khuyến khích người Annam khai thác đồn điền, mở
mang kinh doanh, kỹ nghệ để cạnh tranh với người Tây và cả với người
Tầu như trong lời mở đầu của tờ báo: "Tờ báo có ý khai đàng văn minh cho
nhân dân đặng tấn phát cho bề đạo việc đời đều thông thuộc. Vì thế trong
nhựt báo sẽ biện luận về những điều đạo lý, phong hóa, bá nghệ, bác học và
văn tin... nên sự gì tốt và hữu ích thì đem đặng vô hết ". (trích lại trong bài
Chữ Quốc Ngữ, giai đoạn sơ khởi của chính tác giả). Nhà chỉ có hai chị em,
chị là Agnès Nguyễn Hữu Hào đã hẳn có nếp sống văn minh thành thị của
lớp dân giầu có. Cuộc sống hai chị em cứ khách quan mà nói là sung
sướng, đầy đủ, được cưng chiều. Họ đã sống tuổi thanh xuân êm đềm và
mơ mộng. Và có lẽ đó là giai đoạn hạnh phúc nhất đời của người thiếu nữ
sau này làm Hoàng Hậu. Theo những bức hình chụp trong tờ Indochine thì
cả hai chị em đều cao lớn hơn hẳn những người phụ nữ Việt Nam bình
thường. Tôi mê bức ảnh Hoàng Hậu chải tóc rẽ, vấn khăn và nhìn nghiêng
bên trái, không nhìn thẳng. Những bức ảnh mặc đầm, hay những bức ảnh
mặc triều phục, hoặc ngay cả ngày cưới coi cũng được được vậy thôi. Theo
cách nhìn của tôi, có nhẽ cô Agnès không lấy gì làm xinh xắn lắm, gương
mặt xương xương, thiếu đầy đặn. Nhất là thiếu cái nét đoan trang, dịu hiền
như cô Lan. Tôi cứ nghĩ, phải cám ơn ông cái ông Tây nào đó đã chụp
những bức hình mà Nam Phương Hoàng Hậu đẹp như thế, lột được cả cái
hồn, cái phần sâu thẳm của đời sống bên trong. Phần cô Agnès, có vẻ Tây
hơn. Cô đã lấy chồng sớm, học hành chẳng hiểu đến lớp nào. Ông chồng là