con trâu.
Còn cách nào khác để trải qua những ngày mùa đông thê thảm đó, khi
mà lúa gạo trong nhà đã cạn và anh đã phải đốn cây chung quanh nhà bán
cũng như những món còn sót lại trong nạn lụt. Họ chỉ có sườn nhà và các
quần áo đang mặc.
Với lại con vật cũng đói như mọi người. Nước ngập các đồng cỏ và
người ta phải đi thật xa mới tìm được chút ít cỏ khô để nướng thịt và xương
con trâu. Ngày ấy Xiêu thấy gương mặt cha mẹ già yếu của anh tái ngắt như
những kẻ sắp chết. Anh cũng đã chứng kiến cảnh con gái bé nhỏ của anh
hấp hối, nghe tiếng khóc của các con anh. Trong tình trạng quá tuyệt vọng
anh đã mất trí, anh cố thu góp sức tàn, xách con dao bếp đâm chết con trâu
của anh, một điều mà trước kia anh thề không bao giờ làm.
Dù đau khổ ghê gớm, anh vẫn rên siết vì anh có cảm tưởng như giết em
ruột của mình. Anh vừa thực hiện một sự hy sinh cuối cùng.
Vậy mà vẫn chưa đã, gia đình anh vẫn đói và không còn gì để hy sinh.
Rất nhiều người tản cư bồng bế nhau đi xuống miền Nam hoặc theo con
sông đi ăn mày ở các thành phố.
Nhưng Xiêu không hề đi ăn xin. Nếu phải chết hết tất cả thì dù sao nằm
xuống trên mảnh đất của mình cũng là một điều an ủi. Người bạn năn nỉ
anh tản cư với họ. Y cũng đã đề nghị rằng cha của Xiêu đi trong khi Xiêu
có thể lo cho mẹ anh. Nhưng may thay, Xiêu đã từ khước vì hai ngày sau,
mẹ anh mất. Nếu bà nhắm mắt trong lúc tản cư thì phải bỏ xác dọc đường
nếu không muốn làm trễ nải mọi người và gây thêm những vụ chết chóc
khác.
Nhờ vậy, Xiêu có thể chôn cất mẹ trên đất của mình. Nhưng anh đã quá
kiệt lực nên phải mất ba ngày mới đào được một lỗ có thể chôn tấm thân
nhỏ bé và sình thúi.
Vợ anh và anh đã gây lộn về những bộ quần áo rách nát dùng trong việc
tẩm liệm bà cụ. Nếu anh không cản thì vợ anh đã chôn bà cụ trần truồng để
lấy quần áo người quá cố cho con mặc. Xiêu bắt người vợ phải trả lại chiếc
áo cánh và mấy chiếc quần rách nát cho mẹ khi thấy đất lạnh phủ lên xác
mẹ. Còn niềm đau xót nào lớn hơn đối với một người đàn ông! Nhưng
