NARCISSE VÀ GOLDMUND - Trang 209

con đi ăn xin, các hố chung trước thành phố. Điều tồi tệ là những người còn
sống bị nỗi kinh hoàng và lo lắng chết chóc đè nặng, dường như chẳng còn
trông thấy gì, hồn xiêu phách lạc. Ở đâu đâu khách đi đường cũng gặp
những chuyện kỳ lạ và khủng khiếp. Có những người làm cha làm mẹ đành
lòng lìa bỏ con cái, chồng bỏ vợ khi họ ngã bệnh. Các phu dọn xác chết và
trợ lý ở các bệnh viện ngự trị không khác gì bọn đao phủ ra tay hôi của ở
các nhà không chủ, tùy nghi bỏ mặc người chết không được chôn, kéo lê
những người còn sống ra khỏi giường trước khi họ tắt thở, vứt họ lên các
xe xác. Những người trốn thoát hốt hoảng, đi lang thang cô độc, trở nên
hoang dã, lẩn tránh mọi quan hệ giao tiếp, luôn bị nỗi lo chết chóc đuổi
theo. Những kẻ khác tức giận và kinh sợ, thúc đẩy bởi ước mong sống còn,
tập hợp vời nhau thành từng nhóm, lao vào tiệc tùng và nhảy nhót, mua vui
trong các lễ hội yêu đương mà thần chết là nhạc công kéo đàn vĩ cầm cho
họ. Những người khác, bị tàn phá và buồn đau, đôi mắt lơ láo, ngồi xổm
trước các nghĩa địa hoặc trước các ngôi nhà của họ vắng vẻ hơn trước. Và
điều tồi tệ hơn cả, mỗi người tìm lấy một kẻ bung xung cho nỗi khốn khổ
không sao có thể chấp nhận được của mình. Mỗi người cho rằng mình biết
kẻ thủ phạm, nguyên nhân của nạn dịch bệnh hoặc những kẻ đã gây ra tội
ác. Như người ta nói, có những kẻ yêu ma lấy làm khoái trá trước cảnh
khốn khổ chung, đã cố tình gieo tai họa bằng cách đi lấy chất độc gây
nhiễm bệnh trên các xác chet vì dịch hạch, rồi đem quét lên các tường nhà,
các chốt cửa ra vào, bỏ vào bồn nước, cho vào thức ăn gia súc để giết hại
chúng. Kẻ nào gánh chịu điều nghi ngờ như vậy, nếu không được báo cho
biết và trốn đi thì hết đời, bị công lý hoặc dân chúng đưa đi hành hình.
Những kẻ giàu có gây ra các tội ác đối với những người nghèo khó, và
ngược lại; hoặc nữa hẳn đó là các cư dân Do thái, hay là người ngoại quốc,
hoặc các thầy thuốc. Trong một đô thành, Goldmund uất nghẹn vì điên
giận, đã nhìn thấy cả một đường phố người Do thái bị đốt trụi hết nhà này
đến nhà khác, dân chúng bâu quanh la hò hoan hỷ và dùng vũ khí đuổi dồn
những người chạy trốn đang hét thất thanh vào các đám lửa cháy. Trong
cơn hoảng loạn và nổi giận điên cuồng ấy, ở đâu người ta cũng giết, cũng
đốt, hành hạ bao nhiêu kẻ vô tội. Xót xa thương tâm, Goldmund nhìn các