NARCISSE VÀ GOLDMUND - Trang 234

cành cậy trụi lá! Lũ sáo sậu bay chuyền trong các bụi cây đến gần cậu, sợ
sệt núp trong đó, nhìn ra với những con mắt đen láy ửng sáng. Xa xa ở bên
dưới, dòng sông vẽ một đường vòng rộng, và thành phố mở ra, bé nhỏ như
một thứ đồ chơi. Không một tiếng động nào tới đây, nếu không phải vào
những giờ cầu nguyện, chuông nhà thờ đánh từng hồi. Trên cao có những
đường mương và mô đất cỏ mọc đầy từ thời người ta theo đạo thờ nhiều
thần, có thể là những trận địa cũng có thể là những ngôi mộ. Cậu ngồi trên
một trong những cái ụ ấy, giữa vùng đồng cỏ mùa thu hanh khô nổ tí tách,
cậu đưa mắt nhìn khắp thung lũng rộng mênh mông vượt quá con sông. Đồi
và núi nối tiếp nhau đến tận chân mây, nơi ấy các đỉnh núi và trời hòa lẫn
thành một dải xanh nhạt mờ mờ. Cả xứ sở bao la ấy, bước chân cậu đã đi
qua, và còn xa hơn, vượt quá tầm mắt; nay các vùng ấy xa xôi, nay chỉ là
những kỷ niệm, đã lại gần và hiện hữu. Đã hàng trăm lần cậu ngủ lại trong
các khu rừng ấy, ăn các quả mọng, chịu đói và chịu rét, cậu vượt qua các
đỉnh chóp và các vùng đồng đất, vui và buồn, hăng hái và mệt mỏi. Đâu đó
xa xa, tận chân trời, còn nằm rải rác các đốt xương thiêu cháy của Lene
đáng thương, ở nơi nào kia anh bạn Robert của cậu hẳn còn thất thểu trên
đường nếu như bệnh dịch hạch không mang anh ta đi; ở nơi nào đó nằm lại
những gì còn của Victor, và cũng ở những nơi còn rất xa là tu viện thân yêu
qua những năm tuổi trẻ của cậu, tòa lâu đài của vị hiệp sĩ có hai cô con gái
xinh đẹp, nơi cô gái Do Thái đáng thương Rébecca, nghèo khổ và bị săn
đuổi, đi lang thang nếu ít ra chưa chết. Hàng nghìn điểm phân tán trên thế
gian, các vùng đồng đất và khu rừng ấy, các thành phố và làng mạc ấy, các
lâu đài và tu viện ấy, tất cả những người ấy đã chết và còn sống, cậu biết là
họ đã có mặt trong cậu, kết đoàn những người này với những người kia
trong ký ức cậu, trong tình yêu, trong nỗi ân hận hoặc ý thích của cậu. Và
nếu ngày mai cái chết mang cậu đi, tất cả các điều đó sẽ tan rã, cả quyển
sách hình ảnh ấy với đầy những phụ nữ và tình yêu, các buổi sáng mùa hè
và đêm mùa đông sẽ xóa sạch. Thời gian đến làm công việc ấy còn dài, tạo
ra cái gì đó tồn tại sau cậu và sống mãi sau khi cậu chết đi.
Cuộc sống ấy, các chuyến đi lang thang ấy, tất cả những tháng năm ấy từ
khi cậu đi đó đây trên thế gian cho đến nay ít đạt kết quả. Chỉ còn lại một