người của tu viện trưởng Daniel rất nhân từ, giản dị với tính thẳng thắn của
ông, mỗi người trong hai vị ấy đều phụng sự cho cùng một tập thể, cùng
một tư duy, cùng một dòng thánh, tiếp nhận ở tập thể ấy phẩm giá của mỗi
người, hy sinh bản thân mình cho họ. Cũng như bộ trang phục tu sĩ, đó là
những gì làm cho người này và người kia rất giống nhau.
Ở đây, giữa tu viện này của anh, Narcisse dưới con mắt cậu trở nên vô cùng
lớn lao; nhưng với anh, cậu ứng xử không thể khác mà vẫn với tính cách
bạn bè và như một tân khách khoan dung. Rất nhanh, cậu hầu như không
gọi anh là Narcisse nữa và xưng hô thân mật hơn.
- Tu viện trưởng Jean, anh nghe mình nói, - một hôm cậu bảo, - dần dần
mình cần phải quen với tên mới của anh. Cần phải nói với anh là mình rất
thích ở với anh. Gần như mình muốn làm một cuộc tổng xưng tội với anh,
và một khi đã chịu hình phạt, mình xin được nhận làm một thầy dòng cần
vụ. Nhưng anh xem, thế là chấm dứt tình bè bạn của chúng ta, anh là tu
viện trưởng, còn mình là thầy dòng cần vụ. Tuy vậy, cứ sống thế này bên
anh và thấy anh làm việc mà bản thân mình chẳng làm gì, không sản xuất
được gì, về lâu dài mình không chịu được. Mình cũng vậy, mình muốn làm
việc và chứng tỏ với anh mình là thế nào và những gì mình biết làm, để anh
có thể nhận thấy có đáng nhọc sức kéo mình ra khỏi chiếc giá treo cổ hay
không.
Mình rất sung sướng về việc ấy. - Narcisse đáp trong khi tạo cho lời nói của
mình một giọng đúng và định hình hơn so với bình thường. - Lúc nào bạn
cũng có thể lắp đặt xưởng của bạn, mình giao ngay cho bạn sử dụng bác
thợ rèn và bác thợ mộc. Cho việc của bạn, có sẵn vật liệu tại chỗ. Lập một
danh mục các thứ cần dùng và nhờ những người đánh xe của tu viện mua ở
ngoài. Bây giờ bạn nghe đây nhưng gì mình nghĩ về bạn và các ý đồ của
bạn. Cần cho mình một ít thời gian để mình diễn đạt: Là một trí thức, mình
muốn giải trình với bạn theo cách của mình, mình không có ngôn ngữ nào
khác ngoài ngôn ngữ ấy. Cứ thế, bạn hiểu mình cũng với thái độ kiên nhẫn
như bạn thường có ngày trước.
- Mình, thử hiểu anh. Anh nói đi.