NARCISSE VÀ GOLDMUND - Trang 279

Cậu đang lo âu. Từ sau khi xong công trình lớn, trong cuộc sống của cậu
nẩy sinh tình hình lộn xộn. Cậu bỏ dự lễ buổi sáng; trong lòng mất đi sự
yên bình và vui sống. Cậu nghĩ nhiều đến Niklaus và tự hỏi mình liệu rồi
đây có sớm trở nên giống thầy, cần mẫn, trung thực, tài nghệ, nhưng tổn hại
mất tuổi trẻ và sự tự do. Trước đó ít lâu, có một điều tình cờ nhỏ khiến cậu
suy nghĩ. Trong khi dạo chơi, cậu gặp một cô gái nông thôn trẻ tên là
Franciska; cậu rất mến, muốn bỏ công sức chiếm lĩnh cô gái và vận dụng
mọi khả năng quyến rũ của mình trước đây. Cô gái vui lòng nghe cậu
chuyện trò, cười vui với các lời đùa nghịch của cậu, nhưng bác bỏ mọi đề
nghị của cậu. Lần đầu tiên cậu nhận thấy mình tỏ ra già bên một phụ nữ trẻ.
Cậu không đến thăm cô nữa nhưng không quên bất cứ điều gì. Franciska
đúng. Cậu đã thay đổi; cậu biết điều đó, không phải chỉ qua mấy sợi tóc
ngả màu muối tiêu cũng như mấy nếp nhăn ở quanh mắt, mà đúng hơn ở
chiều sâu trong người cậu, trong tim cậu. Cậu cảm thấy già đi, cảm thấy
mình giống thầy Nikhaus đến dễ sợ. So vai tự quan sát, cậu ghê tởm; cậu
không còn tự do nữa, trở thành một kẻ sống ru rú tĩnh tại, không còn là một
con chim đại bàng hoặc một con thỏ rừng nữa; nay cậu là một vật nuôi
trong nhà. Cậu bỏ tu viện đi lang thang là để tìm lại hương vị của dĩ vãng,
tìm lại kỷ niệm các cuộc phiêu bạt trước đây, hơn là để lao vào các cuộc du
ngoạn mới trong một khung cảnh tự do mới; cậu đi tìm trong một tâm trạng
sôi nổi và lo âu, như thể một con chó lần theo dấu vết nó bị lạc hướng. Và
khi cậu đã thoát ra ngoài một vài hôm, khi đã lân la vui chơi một phần nào,
bấy giờ một sức mạnh không sao có thể cưỡng lại được kéo cậu trở về tu
viện. Cảm thấy hối hận, cậu biết gian xưởng đang chờ mong mình, cậu cảm
nhận có trách nhiệm với chiếc bàn thờ đã khởi đầu, với các cây gỗ đã chuẩn
bị, với chú thợ bạn Erich. Cậu quyết chí là sau khi tượng của Lydia - Marie
hoàn thành, cậu sẽ tiến hành một chuyến đi, một lần nữa thử sống nay đây
mai đó, chẳng đáng gì nữa cứ ở dài dài trong một tu viện và chỉ sống giữa
một số người. Sống thế này chỉ hợp với các vị tu hành; với cậu, không hợp.
Với những người này, cậu có thể trò chuyện thông tuệ và bổ ích; và họ có
thể thông cảm, đánh giá đúng công trình của một nghệ sĩ. Nhưng những gì
còn lại, trò chuyện, vui chơi, tình yêu, niềm vui đơn giản sống không suy