NỀN DÂN TRỊ MĨ - Trang 373

Chính là nhờ tư tưởng về các quyền mà con người xác định được giữa cho

phép và bạo quyền. Được soi sáng bởi tư tưởng đó, mỗi con người có thể tỏ
ra độc lập mà không kênh kiệu, và phục tùng mà không hạ thấp mình. Con
người tuân phục sự bạo hành thì cúi gập mình lại và tự hạ mình xuống.
Nhưng khi con người tuân thủ quyền chỉ huy được họ nhìn nhận ở đồng loại,
thì họ tự nâng cao mình ngang tầm chính kẻ đang chỉ huy họ. Không có con
người vĩ đại nào lại không có đức hạnh. Nhưng nếu không có lòng tôn trọng
luật pháp thì không có một dân tộc vĩ đại. Thậm chí ta còn có thể nói là
không có xã hội nữa. Bởi vì ta nên gọi tên là gì cái sự hội tụ của những con
người duy lí và thông minh với mối dây liên hệ duy nhất là sức mạnh?

Giờ đây, tôi tự hỏi đâu là phương tiện để dạy cho con người tư tưởng về

các quyền và làm cho tư tưởng đó thành cảm nhận của mọi con người. Và
tôi chỉ thấy có một phương tiện, ấy là để cho họ thực thi yên lành những
quyền nhất định: ta thấy rõ điều đó ở trẻ em, chúng là người lớn khi chúng
dùng sức mạnh và tìm đường trải nghiệm. Khi đứa nhỏ bắt đầu vận động
giữa các đồ vật thuộc thế giới bên ngoài, bản năng khiến chúng tập dùng
những thứ gì rơi vào tay. Chúng không có ý niệm gì về sự sở hữu của kẻ
khác, cũng chẳng có ý niệm gì về sự tồn tại của đồ vật. Nhưng chừng nào
chúng được biết về giá trị của đồ vật và chúng khám phá thấy người ta có
thể tước đoạt của chúng các đồ vật ấy, thì chúng thận trọng hơn lên và cuối
cùng thì chúng biết tôn trọng ở đồng loại những gì chúng muốn được đồng
loại tôn trọng ở chúng.

Điều gì xảy ra với trẻ nhỏ liên quan đến đồ chơi rồi cũng xảy ra với người

lớn đối với mọi đồ vật thuộc về họ. Tại sao ở nước Mĩ, quốc gia dân chủ
tuyệt đỉnh, không thấy một ai lên tiếng chống lại tài sản nói chung giống
như những lời than phiên thường thấy vang lên ở châu Âu? Có cần giải thích
vì sao không? Vì ở nước Mĩ chẳng hề có những người vô sản. Mỗi người do
chỗ đều có một tài sản riêng để bảo vệ, thì cũng thừa nhận nguyên tắc quyền
có tài sản.

Trong thế giới chính trị thì cũng thế thôi. Ở nước Mĩ, con người bình

thường cũng có ý thức cao đối với các quyền chính trị, bởi vì họ có các

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.