NỀN DÂN TRỊ MĨ - Trang 393

Tôi cho rằng bản thân quyền lực vô hạn là một điều xấu xa và nguy hiểm.

Tôi thấy con người không thể làm nổi việc thực thi quyền lực vô hạn, chỉ có
Chúa Trời là có được quyền lực vô hạn mà không gây nguy biến, vì sự khôn
ngoan, sự công bằng của Người luôn luôn cân bằng với quyền lực. Trên đời
này không có quyền lực nào đáng trọng vì bản thân nó hoặc vì nó có được
cái quyền năng thiêng liêng nào đó khiến ta có thể để nó hoạt động mà
không cần kiểm soát và có chế ngự nó cũng dễ dàng. Nếu như tôi thấy có ai
đó trao quyền và khả năng làm mọi việc cho một quyền lực nào đó, có thể là
nhà vua hoặc có thể là nhân dân, có thể là dân trị hoặc quý tộc trị, thực thi
trong một chế độ quân chủ hoặc cộng hoà, tôi nói đó chính là mầm của bạo
quyền, và tôi tìm cách đi tìm nơi có luật pháp khác mà ở thôi.

Điều tôi trách cứ nhất ở chính quyền dân trị như hình thái Hoa Kì của nó,

ấy không phải là sự yếu kém của nó như người ta vẫn nói ở châu Âu, mà là
sức mạnh không gì cưỡng lại nổi của nó. Và cái khiến tôi khó chịu nhất ở
nước Mĩ không phải là sự tự do đến cực độ, mà là ở đó còn ít bảo đảm để
cưỡng lại được nạn bạo quyền.

Khi ở Hoa Kì một người hoặc một đảng gặp phải một điều bất công, bạn

cho rằng họ sẽ kêu tới đâu? Kêu tới công luận ư? Thì chính công luận nằm
trong phe đa số. Kêu tới tổ chức lập pháp ư? Thì nó là đại diện cho phe đa số
và nó phục tùng mù quáng phe đa số. Kêu tới ngành hành pháp ư? Thì nó do
phe đa số cắt cử ra và phục vụ phe đó như một công cụ thụ động. Kêu tới
lực lượng công cộng ư? Lực lượng công cộng chẳng là gì hơn là phe đa số
mang vũ khí. Kêu tới bồi thẩm đoàn ư? Bồi thẩm đoàn chính là phe đa số
với quyền hạn được ra các quyết định: bản thân các quan toà ở một số bang
là do phe đa số chọn ra. Dù có bị đánh bất công và vô lí tới đâu, bạn vẫn
phải chịu thôi

[225]

.

Ngược lại, ta hãy giả định có được một tổ chức lập pháp đại diện cho phe

đa số mà vẫn không bị nô lệ vào những đam mê của phe đa số; giả sử có một
quyền lực hành pháp có lực lượng riêng và một thế lực tư pháp độc lập với
hai quyền lực kia; khi đó ta vẫn có một chính quyền dân trị nhưng lại hầu
như không còn bao nhiêu khả năng cho bạo quyền.

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.