Như vậy nó thâm nhập được vào từng ngóc ngách đời sống. Nó nhào nặn
đầu óc con người theo các hình thù của nó và có thể nói là nhào nặn con
người theo tinh thần luật pháp.
Tổ chức bồi thẩm đoàn một khi chỉ bó hẹp trong các vụ hình sự thì luôn
luôn bị đe doạ thủ tiêu, nhưng một khi nhập vào với các vấn đề dân sự, nó
sống lâu theo thời gian và với những nỗ lực của con người. Nếu như có thể
tước đi cái bồi thẩm đoàn khỏi tập tục của người Anh cũng dễ dàng như thay
đổi luật pháp của họ, thì bồi thẩm đoàn đã gục ngã dưới thời dòng họ Tudor
rồi. Chính là bồi thẩm đoàn dân sự đã thực sự cứu vãn các quyền tự do của
nước Anh.
Bất kể áp dụng tổ chức bồi thẩm đoàn theo cách gì, nó cũng vẫn cứ có ảnh
hưởng lớn đến tính cách dân tộc; nhưng ảnh hưởng này còn gia tăng đến vô
cùng chừng nào nó được áp dụng xa hơn nữa vào các vấn đề dân sự.
Bồi thẩm đoàn, nhất là bồi thẩm đoàn dân sự, tạo ra trong tinh thần mọi
người một phần các thói quen tinh thần của viên quan toà. Cũng chính
những thói quen đó đã chuẩn bị tốt hơn cả cho nhân dân sống trong tự do.
Bồi thẩm đoàn làm lan toả trong tất cả các tầng lớp nhân dân lòng kính
trọng đối với điều gì đã được phán xét và tinh thần về quyền của con người.
Tước bỏ hai thứ đó đi, thì tình yêu sự độc lập chỉ còn là một thứ đam mê
mang tinh thần huỷ diệt.
Bồi thẩm đoàn dạy cho con người cách thực thi sự bình đẳng. Mỗi một
người, khi phán xử kẻ bên cạnh mình, liền nghĩ là đến lượt mình cũng sẽ bị
phán xử như thế. Điều này đúng nhất là trong các vấn đề dân sự: hầu như
chẳng có một ai e ngại một bữa nào đó trở thành mục tiêu của một vụ kiện
hình sự; nhưng tất cả mọi người đều có thể gặp một vụ án.
Bồi thẩm đoàn dạy cho mọi người không lui bước trước trách nhiệm đối
với hành động của bản thân. Đó là một dự phòng đầy sức mạnh mà nếu thiếu
đi thì sẽ không có nổi đức tính chính trị.
Bồi thẩm đoàn làm cho mỗi công dân có được một thứ quyền được làm
pháp quan. Bồi thẩm đoàn làm cho mọi người cảm thấy họ có nghĩa vụ phải
