hoang. Hãy bán đất này đi và qua phía đó mà sinh sống.” Sau khi nói năng
như vậy, người ta triển lãm trước những người Anh điêng các loại súng đạn,
quần áo ấm may bằng len dạ, những thùng rượu mạnh, những vòng đeo cổ
hạt thuỷ tinh, những vòng đeo tay bằng thiếc, những bông hoa tai và gương
soi
. Nếu thấy đủ thứ hàng họ như vậy mà họ vẫn còn chần chừ, người ta
rỉ tai họ là họ khó mà từ chối chấp nhận điều người ta yêu cầu, thì chẳng
chóng thì chày chính quyền cũng sẽ bất lực trong việc bảo đảm các quyền họ
được hưởng. Vậy thì biết làm gì đây? Nửa bị thuyết phục, nửa bị ép, người
Anh điêng rút xa mãi vào hoang mạc, đi vào những vùng hoang vu mà
người da trắng không để cho họ hưởng đủ mười năm yên ổn. Chính là theo
cách đó người Mĩ mua được trọn vẹn các tỉnh với giá rẻ như bèo mà những
ông vua giàu nhất châu Âu cũng chẳng có tiền trả
Tôi vừa mới phác lại những điều xấu xa tồi tệ to lớn, nay tôi xin nói thêm,
những điều xấu xa tồi tệ không gì sửa chữa nổi. Tôi e rằng giống người Anh
điêng bản địa Bắc Mĩ rồi sẽ bị tuyệt diệt, và tôi không thể kìm nén mình
không nghĩ ngợi về cái ngày mà người Âu sẽ đặt được chân sang bờ Thái
Bình Dương, đó sẽ là thời điểm người Anh điêng bản địa hoàn toàn không
tồn tại nữa
.
Người Anh điêng bản địa Bắc Mĩ chỉ còn hai con đường cứu vớt họ: chiến
tranh hoặc là văn minh. Nói cách khác, họ phải tiêu diệt người châu Âu,
hoặc phải trở thành những kẻ ngang hàng với họ.
Khi các khẩn địa đang ra đời, đáng lẽ họ đã có thể hợp sức lại để tự giải
phóng khỏi một nhóm người ngoại bang vừa mới đặt chân lên các bến bờ
lục địa
. Hơn một lần họ đã tìm cách làm điều đó và đã gần như thành
công. Ngày nay thế lực bất cân xứng quá lớn để họ còn có thể nghĩ tới một
công cuộc như thế. Tuy nhiên, trong đám dân cư người Anh điêng bản địa
vẫn nổi lên những bậc kì tài biết tiên đoán số phận cuối cùng dành cho các
cư dân mông muội và tìm cách tập hợp các bộ tộc lại trong một mối thù
chung đối với người châu Âu. Nhưng các nỗ lực của họ đều bất lực. Các
đám cư dân sống kề bên giống da trắng đều đã yếu lắm rồi để có thể có nổi
một cuộc kháng cự hữu hiệu. Các đám cư dân khác thì vô tư như con nít
