những tập tục đôi khi tôi được làm chứng ở Bắc Mĩ, tôi không thể không
nghĩ tới một nguyên nhân chung đã tạo ra ở hai bán cầu những tác động như
nhau, và giữa những sự kiện người bề ngoài khác nhau không phải là không
thể nào tìm ra một số ít sự kiện đủ sức đẻ ra những sự kiện khác. Trong tất
cả những thứ được chúng ta gọi là thiết chế “Nhật nhĩ man”
, tôi có xu
hướng coi những cái mà chúng ta gọi bằng cái tinh thần phong kiến (thực ra
thì) chỉ là những thói quen và những tư tưởng của người hoang dã.
Bất kể những tật xấu và những định kiến đã ngăn cản người Anh điêng
bản địa Bắc Mĩ trở thành những nhà nông và những con người văn minh, đôi
khi họ phải thế vì nhu cầu bắt phải thế.
Nhiều dân tộc tầm cỡ đáng kể ở phía Nam, trong đó có dân tộc Cherokee
và Creek
, được sống bao bọc xung quanh là người châu Âu, những
người cập bến ở bờ đại dương, rồi xuôi dòng Ohio và ngược dòng
Mississippi, cùng một lúc đã tới sống xung quanh các bộ tộc Anh điêng này.
Người ta chưa bao giờ xua đuổi họ đi từ địa điểm này qua địa điểm khác
như với các bộ tộc ở phía Bắc, nhưng người ta dồn họ dần dần vào những
vùng quá chật chội như kiểu thợ săn dồn con mồi vào khu rừng cây đã chặt
để rồi sau đó họ cũng vào theo bên trong. Người Anh điêng bản địa như vậy
bị đặt giữa văn minh hay là chết, bị buộc phải sống tủi nhục bằng cách lao
động như người da trắng. Họ rồi cũng trở thành người làm nông. Và vẫn
chẳng từ bỏ hoàn toàn cả thói quen lẫn tập tục, họ chỉ hi sinh cái gì tuyệt đối
cần để mà tồn tại được mà thôi.
Người Cherokee tiến xa hơn; họ làm ra một thứ ngôn ngữ viết, họ xây
dựng một hình thức chính quyền khá ổn định, và do chỗ ở Tân thế giới cuộc
sống lúc nào cũng bước vội, trước khi mọi người trong bộ tộc đều ăn mặc áo
quần tử tế thì họ cũng ra được một tờ báo
.
Điều đặc biệt thúc đẩy sự phát triển nhanh các thói quen châu Âu trong
những bộ tộc Anh điêng bản địa đó là việc có những người con lai
Tham gia vào nguồn sáng của người cha song vẫn chẳng từ bỏ hoàn toàn các
phong tục mông muội của dòng giống mẹ, người lai làm thành mối dây liên
hệ tự nhiên giữa văn minh và dã man. Khắp nơi chỗ nào người lai gia tăng
