Người Mĩ cảm thấy vui mừng khi ngắm nghía cuộc chuyển vần kì lạ kia.
Tôi cảm thấy họ sẽ phải nhìn tình hình một cách tiếc rẻ và e ngại. Bất kể họ
làm gì, người Mĩ ở Hoa Kì rồi sẽ trở thành một trong những quốc gia lớn
nhất thế giới. Con cháu họ sẽ sống khắp vùng Bắc Mĩ. Lục địa họ đang sinh
sống là lãnh địa của họ, chẳng sợ gì bị tuột khỏi tay họ cả. Vậy thì cái gì
thúc giục họ ngay từ hôm nay lao đi tìm kiếm sở hữu sản nghiệp? Rồi một
ngày nào đó, họ sẽ chẳng thiếu gì, cả giàu sang, sức mạnh và vinh quang.
Vậy mà họ vẫn lao đi kiếm tìm sản nghiệp hệt như đời họ chỉ còn một lát
giây này thôi để mà sở hữu mọi thứ đó.
Nghĩ rằng tôi đã chứng minh được vấn đề là sự sống còn hiện thời của
Liên bang Hoa Kì hoàn toàn phụ thuộc vào sự nhất trí muốn đoàn kết thống
nhất của các bang trong liên minh. Và, xuất phát từ dữ kiện này, tôi tìm xem
đâu là những nguyên nhân dẫn tới tình trạng các bang lại muốn tách nhau ra.
Với Liên bang thì có hai cách làm nó tan vỡ: một trong những bang nằm
trong liên minh có thể muốn rút ra khỏi khế ước và bằng cách đó bẻ gãy một
cách tàn bạo mối dây gắn bó. Những nhận xét từ trước đây của tôi đều dính
dáng tới trường hợp này. Chính quyền Liên bang có thể bị mất dần sức mạnh
do khuynh hướng của các nước cộng hoà thống nhất với nhau đòi lại quyền
độc lập của họ. Chính quyền trung ương, lần lượt bị mất đi mọi đặc quyền,
trở nên vụng về trong việc hoàn thành mục tiêu, và một sự bất lực ngu xuẩn
sẽ làm cho Liên bang có lập đi lập lại thì cũng vẫn tan vỡ.
Vả chăng, sự yếu kém toàn diện của mối dây liên minh mà cuối cùng sẽ
dẫn tới sự xoá sổ Liên bang, tự bản thân nó là một sự kiện riêng rẽ đủ sức
dẫn tới vô số hệ quả bớt triệt để trước khi tạo ra sự tan vỡ này. Liên bang tuy
vẫn đang còn tồn tại song sự yếu kém của chính quyền có thể dẫn dân tộc
đến chỗ bất lực, tạo ra nạn vô chính phủ trong nội bộ và làm giảm sự thịnh
vượng chung của đất nước.
Sau khi xem xét điều gì khiến cho người Mĩ gốc Anh không đoàn kết
được với nhau, vấn đề quan trọng bây giờ là xem xét nếu như Liên bang vẫn
tồn tại thì chính quyền Liên bang sẽ mở rộng phạm vi hành động hay là thu
hẹp lại, liệu nó cứng rắn hơn lên hay mềm yếu đi.
