nhiên và tài khéo con người làm ra đó, ấy là những ham muốn không bao
giờ chịu yên vị, tinh thần luôn luôn lo âu, nỗi khát khao giàu có, những thứ
không ngừng đẩy người Mĩ ra khỏi ngôi nhà riêng để đưa anh ta giao tiếp
với số rất đông công dân đồng bào. Anh ta đi ngang dọc đất nước. Anh ta
thăm thú tất cả các cư dân sống trên đất nước ấy. Ta không sao bắt gặp được
ở một tỉnh của Pháp cảnh mọi người hiểu biết nhau kĩ càng như ở 13 triệu
con người phủ kín bề mặt toàn đất nước Hoa Kì.
Người Mĩ sống lẫn với nhau, và đồng thời họ cũng hoà đồng lẫn nhau.
Những khác biệt do khí hậu, nguồn gốc và thiết chế ngăn cách họ giảm bớt
đi. Họ càng ngày càng xích lại với nhau hơn thành một kiểu người chung.
Mỗi năm, có hàng nghìn người xuất phát từ miền Bắc toả đi khắp các vùng
của Liên bang: họ mang theo các tín ngưỡng, các ý tưởng, các tập tục và do
chỗ họ thông tuệ hơn những con người họ sẽ đến ở chung, sớm muộn họ
cũng chiếm lấy được công việc và thay đổi xã hội có lợi cho họ. Cuộc di dân
liên tục này từ Bắc xuống Nam đặc biệt có lợi cho sự hoà trộn mọi tính cách
địa phương thành tính cách quốc gia duy nhất. Nền văn minh miền Bắc
dường như sinh ra để trở thành thước đo chung để các vùng sẽ cùng ướm
cho mình.
Nền công nghiệp của người Mĩ càng tiến bộ lên, lại càng thấy những mối
dây liên hệ thương mại được thắt chặt hơn làm cho các bang của Liên bang
đoàn kết thống nhất hơn, và sau khi đã có chung tư tưởng thì cũng đoàn kết
được cả trong những thói quen nữa. Thời gian trôi đi hoàn tất nốt việc làm
tiêu ma vô số điều kinh hoàng trong tưởng tượng từng dày vò những con
người thời 1789. Quyền lực Liên bang không hề trở thành chính quyền áp
bức một ai; nó chẳng hề thủ tiêu nền độc lập của bất cứ bang nào; nó không
dẫn các nước trong Liên bang đến nền quân chủ chuyên chế; trong Liên
bang, các bang bé nhỏ không bị rơi vào cảnh phụ thuộc vào những bang lớn.
Liên bang tiếp tục lớn mạnh không ngừng về dân số, về tài phú và sức
mạnh.
Tôi hoàn toàn tin rằng ngày nay người Mĩ bớt đi nhiều khác biệt tự nhiên
để có thể sống đoàn kết hơn hồi năm 1789 nhiều. Liên bang cũng ít kẻ thù
