Thế giới mà ông bà cụ kỵ của chúng ta đã biết đó, nơi các mối quan hệ
và sự truyền miệng có tác động trực tiếp đến danh tiếng riêng tư lẫn nghề
nghiệp của một cá nhân, và ảnh hưởng đến sự thành bại của một doanh
nghiệp, bắt đầu tan rã vào những khoảng cuối thập niên 1920 đến trước khi
Chiến tranh Thế giới II bùng nổ, lúc những người bình thường như ông
hàng thịt Bob mua được chiếc xe hơi đầu tiên. Khoảng giữa thế kỷ trước,
nhiều lực lượng xã hội và kinh tế đã hội tụ, và người ta đã tận dụng những
chiếc xe hơi mình có cùng những xa lộ mới làm để hướng ra vùng ngoại
thành. Theo thời gian, người Mỹ bắt đầu bỏ chạy còn xa hơn nữa, ra vùng
ngoại vi. Miền quê bị san bằng làm bãi đậu xe và các khu phố mua sắm mới
mọc lên như rươi để phục vụ đoàn quân người đi làm bằng vé tháng. Đối
với nhiều người, dấu hiệu để biết bạn đã đến nơi chính là bạn tìm cách giữ
khoảng cách càng xa càng tốt với tất cả những người khác, tốt nhất là bằng
cánh cửa.
Nhưng thập kỷ này đã làm gia tăng khoảng cách giữa bạn bè, gia đình,
và xóm giếng trùng khớp với sự gia tăng nhanh chóng của doanh nghiệp
lớn. Ông hàng thịt Bob nghỉ hưu vừa kịp thoát khỏi cảnh bị chuỗi siêu thị
Safeway mới xây dựng, gồm hơn hai ngàn cửa hàng khắp nước Mỹ, đè bẹp.
Nếu công ty từng đối đãi với cụ cố của bạn như bà hoàng ngay cả khi bà chỉ
mua một chiếc mũ trị giá hai đôla không tiến hóa và thịnh vượng, thì rất có
thể nó đã bị một công ty cổ phần nuốt mất. Lý do tồn tại của nó dần bớt
thiên về việc làm các quý bà vui thích bằng những mẫu thời trang mới nhất,
hoặc kiến tạo di sản, mà thiên nhiều hơn sang việc đáp ứng doanh thu hằng
quý và tăng giá trị cổ phiếu quyền chọn. Sự ưu tiên lợi nhuận hơn nguyên
tắc đạo đức đã nhanh chóng chiếm lĩnh văn hóa công ty Mỹ và là thứ định
hình nên quan điểm của mọi tầng lớp lãnh đạo doanh nghiệp ngày nay. Đa
số họ chẳng biết cái gì khác. Họ chỉ chơi cái trò chơi họ đã được dạy mà
thôi.
Nếu bạn không quan tâm ai, thì cũng chẳng ai quan tâm bạn
