sinh, đau yếu, bệnh tật, và tuổi già, chia lìa người thân, gặp gỡ những người
mình không ưa. Khi chúng ta cải thiện tình trạng đó tại đây và ngay bây giờ
bằng thịnh vượng, phát triển hệ thống y khoa và giáo dục, đau khổ sẽ giảm
thiểu. Ðạo Phật dạy chúng ta sung sướng hay đau khổ trong cõi đời này là
do những hành động trong quá khứ.
Nói một cách khác, nếu chúng ta được may mắn, đó là kết quả của
những điều thiện hay những hành động lành trong quá khứ. Tương tự,
những người thấy mình không may mắn vì là kết quả của những hành động
bất thiện làm trong quá khứ.
Ðạo Phật dạy cách nào để chấm dứt khổ đau? Nói vắn tắt, kết quả tu
tập giáo lý là một đời sống tương đối hạnh phúc. Nếu hạnh phúc là vật chất,
chúng ta sẽ có những điều kiện vật chất tốt hơn, và nếu là tinh thần, chúng
ta sẽ có được bình an và thoải mái hơn. Tất cả những điều này có thể đạt
được ngay trong cõi đời này và ngay bây giờ. Ðó là một chiều hướng của
sự chấm dứt khổ đau trong đời này. Và điều này tương đương với cái mà
Do Thái Giáo gọi là vương quốc trên trái đất. Ngoài ra, chấm dứt khổ đau
có nghĩa là tạo hạnh phúc và thịnh vượng cho kiếp sau. có nghĩa là tái sinh
trong hoàn cảnh sung túc, hạnh phúc, thịnh vượng, khoẻ mạnh, sung sướng,
thành công, vân vân... Ðiều đó có thể có được cho con người trên trái đất
hay trên thiên đường. Chúng ta có thể so sánh Thiên đàng của Do Thái
Giáo đã nói. Mục tiêu tiên khởi của đạo Phật là hạnh phúc và thịnh vượng
trong kiếp này và kiếp sau. Nhưng mục tiêu của đạo Phật không phải chỉ có
bấy nhiêu thôi và điều này khác biệt với Do Thái Giáo vì đạo Phật không
những hứa hẹn hạnh phúc và thịnh vượng cho kiếp này và kiếp sau, đạo
Phật chủ trương giải thoát, nhập Niết Bàn, và chấm dứt khổ đau một cách
tuyệt đối, hoàn toàn và vĩnh viễn. Ðó là mục tiêu chủ yếu và tối thượng của
đạo Phật.
Khi nói đến Niết Bàn, chúng ta rất khó giải thích vì khi chúng ta nói
đến kinh nghiệm, và bản chất xác thực của kinh nghiệm này không thể
truyền đạt được. Niết Bàn chỉ có thể tự mình biết lấy. Ðiều đó đúng cho
mọi kinh nghiệm trong bất cứ trường hợp nào như những kinh nghiệm về
mùi vị của muối, đường sô-cô-la, hay bất cứ gì khác. Tất cả kinh nghiệm
