Ðế trao bài cho Moses? Nhưng chúng tôi nghĩ không đúng vì lẽ nếu chúng
ta nhìn kỹ vào những lời kinh, chúng ta thấy giới luật nằm ngay đằng sau,
và những nguyên tắc nằm đằng sau này là nền móng của giới luật, là
nguyên tắc của bình đẳng và hỗ tương.
Bình đẳng có nghĩa là tất cả chúng sinh đều bình đẳng trong mọi
nguyện vọng. Nói một cách khác, tất cả chúng sinh đều muốn được hạnh
phúc. Họ đều sợ hãi đau đớn, chết chóc và khổ đau. Tất cả đều muốn sống,
hưởng hạnh phúc, và an ninh. Ðiều đó đúng cho tất cả chúng sinh cũng như
đúng cho chúng ta. Chúng ta có thể gọi tính bình đẳng này là một nhãn
quan đại đồng vĩ đại của đạo Phật trong đó tất cả chúng sinh đều bình đẳng.
Trên căn bản của sự bình đẳng ấy, chúng ta được khuyến khích hành động
với ý thức hỗ tương.
Hỗ tương có nghĩa là chúng ta không muốn bị giết, bị cướp bóc, và bị
lạm dụng, vân vân... cũng như tất cả chúng sinh khác không muốn những
điều đó xảy ra cho họ. Ta có thể áp dụng nguyên tắc hỗ tương bằng một câu
đơn giản: "Ðừng làm những gì cho người khác những gì mình không muốn
người khác làm cho mình". Do đó, sẽ không khó để nhận ra những nguyên
tắc về bình đẳng và hỗ tương này đã đứng sau, và tạo nền móng cho giới
luật như thế nào.
Giờ đây chúng ta hãy cứu xét nội dung của giới luật trong đạo Phật.
Ðường lối để thực hành giới luật bao gồm ba phần trong Bát Chánh Ðạo là
Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp và Chánh Mạng. Lời nói là một phần cực kỳ
quan trọng trong đời sống của chúng ta. Chúng ta thường coi thường sức
mạnh của lời nói. Chúng ta thường không để ý đến năng lực của lời nói.
Không nên làm như vậy. Trong cuộc đời lời nói của kẻ khác đã làm chúng
ta tổn thương hay khuyến khích. Trong lãnh vực chính trị, có những người
có khả năng truyền thông hữu hiệu khiến ảnh hưởng tốt hay xấu rất nhiều
đến quần chúng. Hitler, Churchill, Martin Luther King là những nhà hững
biện đã ảnh hưởng đến hàng triệu người với những lời phát ngôn của họ.
Có câu nói rằng một lời nói thô bạo có thể làm tổn thương sâu xa hơn vũ
khí. Một lời nói nhẹ nhàng có thể biến đổi trái tim và đầu óc của một kẻ
phạm pháp bướng bỉnh nhất. Chắc chắn hơn cả mọi thứ, năng lực về ngôn
