khả năng, sở thích và chán ghét riêng biệt. Vậy chúng tôi lấy công bình mà
hỏi, có phải những sự kiện trên chỉ do kết quả của sự ngẫu nhiên hay
không. Chẳng hạn một số trong chúng ta có khả năng về thể thao hơn người
khác, một số có khiếu về toán, một số có tài về âm nhạc, một số thích bơi
lội, một số lại sợ nước. Có phải những dị biệt về những khả năng và thái độ
đó chỉ là kết quả của sự ngẫu nhiên không? Có những sự dị biệt rất lạ
thường trong sự hiểu biết của chúng ta. Xin hãy xem trường hợp của cá
nhân tôi. Tôi sinh trưởng trong một gia đình Cơ Ðốc La Mã tại Hoa Kỳ.
Trong tiểu sử lúc thiếu thời không có một triệu chứng gì cho thấy là đến
năm 20 tuổi tôi du hành qua Ấn và 14 năm tiếp theo tôi chỉ sống tại Á Châu
và dấn thân vào việc học Phật.
Rồi có những trường hợp mà đôi khi chúng ta có cảm nghĩ chắc chắn
là chúng ta đã ở một nơi nào đó mà trước đó ta chưa bao giờ thăm viếng
trong đời sống hiện tại. Hoặc đôi khi chúng ta cảm thấy trước đây đã quen
biết một người nào. Ðôi khi chúng ta gặp một người mà chỉ trong khoảnh
khắc là đã hiểu rõ người đó. Ngược lại, đôi khi biết người đó nhiều năm
trời, nhưng chúng ta cảm thấy không gần gủi người đó. Những kinh nghiệm
về cảm nghĩ là chúng ta đã ở một nơi nào đó, hay biết một người nào đó
trước đây, rất thông thường và phổ quát trong một nền văn hóa không biết
gì về tái sinh cả. Về kinh nghiệm này Người Pháp nói "déjà vu" có nghỉa là
"đã thấy hay đã chứng nghiệm". Nếu chúng ta không phải là kẻ ưa giáo
điều, khi ta tổng kết tất cả những bằng chứng về tái sinh, niềm tin vững
chắc về tái sinh của nhiều văn hóa trong nhiều thời đại khác nhau trong lịch
sử, lời chứng của Ðức Phật, lời chứng của các đại đệ tử của Ngài, bằng
chứng của các cuộc điều tra khoa học, và những điều thầm kín trong nội
tâm trước kia chúng ta đã có mặt ở đây; chúng ta phải công nhận tái sinh là
sự thật.
Trong Phật Giáo, tái sinh là một phần tiến trình của những thay đổi
liên tục. Thật vậy, không phải là chết rồi mới tái sinh mà chúng ta sinh rồi
tái sinh từng phút từng giây. Ðiều này cũng giống như những giáo lý khác
của Phật Giáo có thể kiểm chứng qua kinh nghiệm bản thân và qua sự
giảng dạy của khoa học. Chẳng hạn, đa số tế bào trong thân thể của chúng
