Trước bến lên chùa, đò Suối như vùng rộng ra. Chùa Thiên Trù xây trên
một sườn đồi, rộng rãi khang trang, ngoài những phòng cho tăng ni ở,
còn có từng dãy phòng lớn để khách thập phương về tạm trú trong những
ngày chùa mở hội.
Thật là một nơi tịch mịch nếu không phải là ngày hội. Suối chảy róc
rách, tiếng chim gõ mõ trong ngàn cây, khiến cho ta quên hết mùi trần
tục. Lại thêm đàn cá lửng lơ dưới suối nghe kinh. Chuông chùa từng hồi
vang lên như muốn đưa tâm hồn ta tới cõi hư vô.
Những ngày hội, chùa Thiên Trù thực tưng bừng nhộn nhịp đủ các hạng
người từ mười phương tìm đến, trước là lễ Phật, sau thăm cảnh chùa;
tiếng mõ, tiếng chuông, tiếng tụng kinh, niệm Phật thực náo nhiệt vô
cùng. Trái lại những ngày thường, đây là cảnh kỳ quan giữa chốn sơn
lâm, trong chùa hương thơm bát ngát, mõ hòa nhịp điệu, chuông vẳng
ngân nga, ngoài rừng chim ca ríu rít, vượn hót véo von, điểm tô cho cảnh
lâm tuyền tĩnh mịch càng thêm huyền ảo mơ màng...
Vào ngày hội, khách đi lễ chùa Hương phải mất hai ba ngày để đi thăm
các cảnh chùa khác như: chùa Tiên, chùa Giải Oan, chùa Cửa Võng,
chùa Trong tức động Hương Tích. Buổi sáng thong thả ra đi và buổi
chiều về nghỉ tại chùa Thiên Trù. Nếu du khách khỏe chân, có thể đi
viếng cảnh chùa Hình Bồng, chùa này ở trong động đá, gần đỉnh một trái
núi cao bên hữu chùa Thiên Trù cảnh trí cũng đẹp, trong chùa có tượng
Phật bằng bạc. Chùa ở trên cao, đường lên có nhiều chỗ dốc dựng đứng
hiểm trở cheo leo nên rất ít người lên viếng cảnh, lễ chùa.
Từ chùa Thiên Trù vào chùa Trong đường đi khúc khuỷu gập ghềnh,
nhưng cảnh xinh như mộng. Trên đường kẻ đi người lại, miệng luôn luôn
niệm câu ''Nam Mô Quan Thế Âm Bồ Tát'' cho quên sự mệt nhọc trên
quãng đường dài. Dù quen nhau, dù chẳng quen nhau, nhưng gặp nhau ở
đây cùng chung một mục đích lễ chùa, tỉnh cũng như quê, ai cũng có thể
chào hỏi nhau rất thông cảm bằng nụ cười bằng câu niệm Phật.
