Sau khi tất cả mười bốn thôn, mỗi thôn đã kén chọn tậu được con trâu,
dân làng tổng làm lễ trình trâu với đức tôn thần.
Tất cả đàn trâu của mười bốn thôn đều được dắt tới sân đình làng Đồ
Hải, con đứng con nằm ngổn ngang, con miệng đang nhai lại đám cỏ ăn
lúc sáng. Ở trong đình quan viên hàng tổng hội họp để làm lễ khấn trình
với thần linh. Lẽ tất nhiên có những lễ vật như hương đăng trà quả rượu
trầu. Vị đại diện hàng tổng thắp hương khấn vái lễ thần rồi xin một quẻ
âm dương để được biết ý thần hài lòng về những con trâu đã chọn. Rồi
lần lượt các quan viên khác trong hàng tổng đều vào lễ, sau cùng là
những dân thôn đã được hàng thôn ủy nhiệm việc nuôi trâu.
Trong lúc đó, những con trâu vẫn điềm nhiên nằm đứng trước sân đình.
Nuôi trâu
Lễ trình trâu xong, thôn nào dắt trâu về thôn đó, và kể từ ngày đó, một
người được hàng thôn cử nuôi trâu phải săn sóc con trâu sao cho khỏe
mạnh và nhất là tinh khiết.
Thường được giao nhiệm vụ này là những chàng trai chưa lập gia đình
và chàng trai còn phải ở không, không được tính tới hôn nhân cho đến
sau ngày hội chọi trâu mồng mười tháng Tám.
Trong khi nuôi trâu, chàng trai phải chịu mọi sự kiêng khem, không được
động tới các món ăn bị coi là ô uế: thịt dê, thịt chó, hành tỏi sống và cả
thịt trâu bệnh nữa, và tuyệt đối không được giải quyết sinh lý dù có bị
đòi hỏi. Các cậu lại phải ăn ở cho sạch sẽ, tránh mọi nơi dơ dáy như đi
thăm đàn bà đẻ, dự đám tang. Cả đến những hành động gian tà như trộm
cắp cũng phải tránh. Một người làng Đồ Sơn còn nói với chúng tôi là
ngay đến ý nghĩ gian tà cũng không được có!
Nếu không may con trâu bị vang mình sốt mẩy, bỏ ăn lờ đờ, lập tức
chàng trai nuôi trâu phải trai giới cầu khẩn thần linh để xin cho trâu được
bình phục.
