Làng xóm Việt Nam
100
Trong xã có nhiều phó lý có đủ điều kiện để được đương
nhiện bổ nhiệm Lý trưởng.
- Trong xã không có một phó lý nào đủ điều kiện để được
đương nhiên cải bổ Lý trưởng.
nghị định 1927 vẫn để sự kiểm soát làng xã cho các viên
chức hàng tỉnh, nhưng để tỏ ra tôn trọng hiệp ước Bảo hộ, chính
quyền Bảo hộ trao quyền bổ nhiệm Lý trưởng cho các vị tỉnh
hiến Việt nam và các viên công sứ chỉ duyệt y nghị định của
các vị trên. Việc duyệt y nghị định này là tất cả, vì có thể có
trường hợp viên công sứ từ chối việc duyệt y.
Mặc dầu người pháp khôn khéo, bề ngoài ra vẻ áp dụng hiệp
ước bảo hộ Bắc Việt với sự tái thiết lập Hội đồng Kỳ mục, nhưng
họ vẫn không đạt được kết quả mong muốn. Họ vẫn gặp thái độ
bất hợp tác của những người trí thức và có tiết tháo, cũng như
thái độ chống đối của phần đông dân chúng với các đảng cách
mạng chống họ mạnh mẽ hơn (Việt nam Quốc Dân Đảng, 1930,
Việt nam phục Quốc Hội, 1940 v.v...).
Rồi đến năm 1941, với tình trạng mới gây nên bởi cuộc đệ
nhị thế chiến tại Tây phương, bởi sự bại trận của nước pháp và
nhất là bởi sự hiện diện của quân đội nhật Bản trên các bán đảo
Đông Dương, họ nhận thấy cần phải cải tổ lại nền hành chính
hương thôn ở Bắc Việt để nắm vững lấy dân chúng thôn quê,
ngăn chặn mọi mưu mô nổi dậy lật đổ chính quyền Bảo hộ pháp.
Muốn như vậy họ phải đánh lạc hướng vấn đề và họ phải
thỏa mãn một phần nào sự đòi hỏi của dân chúng, nhất là giai
cấp trung lưu mà họ hy vọng có thể lợi dụng được bằng cách
cho tham dự, trong một phần rất nhỏ, vào công việc điều khiển
guồng máy hành chánh.
Với thâm ý trên, Thống sứ Bắc kỳ, đã đệ trình Hoàng đế Việt
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn