169
Diện hình và Tổ chức
trường hợp này trẻ con phải đóng tiền việc làng, có khi bằng
người lớn có khi ít hơn.
Sau khi đã ghi tên vào làng rồi, mấy năm sau, thường là khi 18
tuổi, cũng có nhiều xã từ khi ít tuổi hơn, người đã ghi tên trong
sổ hương ẩm phải biện thủ lợn mâm xôi vọng tư văn hoặc hàng
giáp hàng xã.
(1)
Cũng có nơi thay vì mâm xôi thủ lợn, phải nộp
một món tiền lệ làng. Đối với hàng giáp, có sự đóng góp riêng.
Các nơi có ruộng có đầm, có đất giồng cây, thường lại có lệ
vụn vặt, như vọng tiền thả cá, vọng tiền giồng cây, hoặc một
vài quan, hoặc một vài tiền kẽm, nghĩa là sắp được ăn theo vào
món lợi nào thì trước hết phải vọng lệ ấy.
(2)
Được ghi tên vào sổ hương ẩm, sau khi đã nộp vọng thường
được dân làng, hay nói cho đúng ban Hội đồng làng, giao cho
mảnh giấy biên nhận làm bằng. các đương sự phải giữ mảnh
giấy này, vì sau này khi ra đình, việc xếp đặt chỗ ngồi sẽ chiếu
theo tên ghi trong sổ hương ẩm, và sự xếp đặt chỗ ngồi tại đình
trung chính là sự phân chia ngôi thứ.
Vấn đề ngôi thứ là một vấn đề quan trọng đối với dân làng.
Làm đàn anh phải ăn trên ngồi trước, khi họp ở đình để bàn
việc công hay để ăn cỗ sau khi tế thần. Không ai được ngồi sai
chỗ của mình, nhất là khi ngồi lấn lên chỗ của người khác, vào
một chỗ mà mình chưa tới địa vị được ngồi. ngồi lấn chỗ như
vậy làng sẽ bắt vạ.
Ngôi thứ trong làng sắp đặt theo thứ tự tuổi tác và tùy theo
sổ hương ẩm. Ngoài ra, các vị chức sắc, các chân khoa mục,
các hương chức và những người đã bỏ tiền ra mua nhiêu mua
xã cũng được ngồi các chiếu trên tại chốn đình trung. Và ngồi
các chiếu trên, khi tiệc tùng các cụ được trọng vọng và được
1. Phan Kế Bính. - Việt Nam Phong Tục.
2. Phan Kế Bính. - Việt Nam Phong Tục.
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn