171
Diện hình và Tổ chức
là chỗ của hàng chức sắc, còn hai bên tả hữu cũng tùy theo thứ
vị mà ngồi.
nhiều nơi trọng chức sắc, có bệ xây riêng ở gian giữa đình
để hàng chức sắc ngồi, và có khi xây riêng một cái bệ cao để
ông tiên chỉ chức sắc ngồi một mình một chiếu.
(2)
có làng trọng văn học lại xây riêng một bệ dành cho các bậc
đại khoa, hoặc đại thần từ tam tứ phẩm trở lên, nghĩa là phải
đậu tiến sĩ hoặc phải làm quan to mới được ngồi. Trong những
ngày tế tự, bệ này vẫn được trải chiếu bỏ trống, nếu làng chưa
có người đủ điều kiện để được ngồi.
như trên đã nói, cỗ và phần việc làng tùy theo ngôi thứ, và
trong làng thường phân ra cỗ quan viên, cỗ trợ tế, cỗ hàng giáp,
ai ngồi chỗ nào, ở địa vị nào được hưởng cỗ ấy. Trợ tế là những
quan viên được cắt cử tham dự lễ tế thần, hàng giáp là những
người ở từng giáp của làng. có người vừa có chân nọ lại có chân
kia được hưởng cả hai phần cỗ.
Ông tiên chỉ thường được phần cỗ rất nhiều, cỗ biếu, thịt, bánh
biếu, lại thêm phần của thứ vị riêng. Không phải là ông tiên chỉ
tự tranh lấy phần cho mình, nhưng dân làng dành phần cỗ và
phần biếu cho vị tiên chỉ để tỏ lòng kính trọng vị lãnh đạo toàn
xã, phần biếu ở đây chỉ là một cách cụ thể hóa sự kính trọng
dân làng vẫn có xưa nay đối với ông. các ông tiên chỉ vốn đều
là người có học vấn, có đạo đức và có uy tín trong vùng, nhất là
theo lệ cổ xưa của ta trọng văn học, ông tiên chỉ bao giờ cũng
là người có chữ nghĩa hơn đa số dân làng.
Trước tục hương ẩm của ta, nhiều người lên tiếng chê bai là
việc ăn uống tốn kém mà sinh nhiều hủ tục. Điều đó chỉ đúng
một phần nào tại những xã có sự bày đặt quá rườm rà còn chính
1. Phan Kế Bính. - Việt Nam Phong Tục
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn