Làng xóm Việt Nam
256
Trên ban có bình hương riêng. Không có bài vị nhưng mấy
chữ đại tự trên đủ thay cho bài vị.
Lớp thứ hai gồm ba ban, một ban ở giữa và hai ban ở hai bên.
cả ba ban này đều xây bằng gạch thay cho hương án.
Ban ở giữa thờ những người làng đã đỗ Đại khoa từ Tiến sĩ
và những người làm quan từ tam, tứ phẩm trở lên.
các bậc tiên hiền nước ta như chu Văn An, Hàn Thuyên đều
được thờ ở ban này. các người Trung Hoa có công truyền bá
nho giáo sang Việt nam như nhâm Diên, Tích Quang, Sĩ nhiếp
cũng được thờ ở đây.
Ban bên phải thờ những người làng đã đỗ Trung khoa từ cử
nhân và những người làm quan từ lục, thất phẩm trở lên.
Ban bên trái thờ những người làng đã đỗ Tiểu khoa từ Tú tài
và những người làm quan cho đến bát, cửu phẩm.
Việc phân biệt ba ban trên gọi là liệt tự, nghĩa là liệt hạng
để thờ phụng. Ba ban phân các hạng được dân làng thờ làm ba
hạng nhất, nhì, ba có bia ghi rõ ở văn từ hoặc văn chỉ.
Lớp thứ ba là Bái đình, sân dùng trong việc tế tự.
Trong việc phụng thờ liệt tự, các hào mục, tổng lý, các ông đồ
trong làng không có chân khoa bảng không được ghi tên trong
bia của dân xã nhưng trong khi tế tự, thường dân làng vẫn khấn
mời cả các vị này tới phối hưởng.
như trên đã nói, tại các văn chỉ và văn từ hàng năm dân
làng có tế hai lần gọi là xuân tế và thu tế. ngoài ra trong dịp
kỷ niệm đản sinh đức Khổng Tử, cũng có làng làm lễ tại văn
từ hoặc văn chỉ.
ngày xưa, năm nào có khoa thi, các sĩ tử trong làng họp nhau
tới lễ tại văn từ hoặc văn chỉ, gọi là lễ kỳ khoa. có nhiều nơi cả
làng đều làm lễ để cầu cho xã mình được nhiều người đỗ đạt.
Khi thi xong, các ông tân khoa đều ra lễ tại văn từ hoặc văn
chỉ để tạ ơn đức chí thánh tiên sư và các bậc tiên hiền.
Thực hiện ebook: www.hocthuatphuongdong.vn