143
Tinh thần trọng nghĩa phương Đông
Chết theo thành, Tổng đốc Hoàng Diệu đã được cả quốc
dân ghi ơn, và càng nhớ tới Tổng đốc Hoàng Diệu, người ta
càng chê Tôn Thất Bá phản bội nước nhà.
Chết đâu phải là dễ, nhưng vì nghĩa, người ta thường không
sợ chết.
Với thành Hà Nội, quân Pháp hai lần tới chiếm đánh, đã hai
lần khiến chủ tướng thủ thành phải tìm cái chết để báo đền
nợ nước. Lần trước, Nguyễn Tri Phương chống với Francis
Garnier; lần sau, Hoàng Diệu chống với Henri Rivière.
Về lần thất thủ Hà Nội năm Nhâm Ngọ, tập “chính khí
ca” của Nguyễn Văn Giai đã nêu hết kẻ hay người dở, và đã
thuật rõ mọi điểm khen chê.