Tín ngưỡng Việt Nam
336
Theo sử, chính vua Lê Đại Hành đã cầy ruộng, và trong
hai lần cấy, nhà vua được một lần một chum bằng vàng và
một lần một chum bằng bạc, và những thửa ruộng dùng để
cày trong lễ Tịch Điền do đó có tên là kim ngân điền.
các vua nhà Lý cử hành lễ Tịch Điền rất trọng thể.
các vua nhà Trần vẫn giữ lễ này, nhưng vì có chiến tranh
với quân Mông cổ, lễ cử hành đơn giản. Qua đời nhà Hậu
Lê, đến đời nhà nguyễn, lễ này được vua Minh Mạng rất chú
ý, và lễ được cử hành long trọng.
ngHi lễ tịCH Điền triều nguyễn.
các quan bộ Lễ trình rõ nhà vua ngày lễ.
Trước ngày lễ một hôm, tại cửa Tả đoan, sáu thể đình,
chiếc bàn chung quanh có phủ lụa, được thiết lập. các quan
tỉnh Thừa Thiên sắp sửa sẵn cày bừa và một thúng thóc đặt
trên các thể đình rồi nhà vua được rước ra ngự lãm. cày bừa
nhà vua dùng và thóc giống được rước trên long đình mang
tới, sở Tịch Điền có lính tráng, cờ quạt theo hầu. Tại đây
long đình được đặt gần chiếc chiếu của vua, gọi là đế tịch.
các thể đình cũng được mang tới và đặt gần chiếu của các
quan gọi là quan tịch.
Sở Tịch Điền đặt tại phường Yên Trạch và Hậu Sanh là
nơi cử hành lễ, có xây một đài để nhà vua tới xem cày gọi
là đài quan canh, và có sẵn nhà kho để chứa cày bừa, thóc
giống dùng vào việc lễ gọi là phần khố.
Sáng hôm hành lễ, chiêng trống vang lừng. Quân dân sắp
hàng hai bên đường vua đi tới nơi hành lễ, đường này cờ xí
rợp trời, có voi ngựa đứng hầu, lại thêm phường nhạc đội
khăn mặc áo đỏ, mang cờ ngũ hành, chân đi hia đứng dàn hầu.
Đúng giờ Mão, nhà vua bắt đầu đi từ trong cung đi ra, đầu
đội mũ cửu long, mình mặc áo vàng. Bảy phát súng lệnh được
bán lên báo hiệu vua đã khởi hành.
