220
Tín ngưỡng Việt Nam – Quyển thượng
Tác giả: Toan Ánh
Nhà xuấ tbản: Trẻ
Theo Phật giáo Đại thừa, Đức Thích ca Mâu Ni dần dần đi vào trong lý
tưởng, biến thành một vị Phật như các vị Phật trong thần thoại.
Nếu trong các chùa Phật giáo Tiểu thừa chỉ thờ có đức Thích ca thì trong
các chùa Phật giáo Đại thừa, ngoài đức Thích ca còn có thờ thêm chư Phật
và chư Bồ Tát. Những tu sĩ Phật giáo Đại thừa mặc áo nâu, áo xám, làm lấy
mà ăn, không đi khất thực.
Thực ra đạo Phật không phải chỉ có hai tông phái Đại thừa và Tiểu thừa
mà còn có nhiều tông phái khác nhau, mỗi tông phái đều cố tìm một con
đường để đi đến chân lý, nhưng cái tinh thần duy nhất của Phật giáo vẫn ở
trong tất cả các tông phái: trông thấy rõ cái khổ ở trần gian và tìm cách giải
thoát ra ngoài trần gian.
Việc phân chia ra nhiều tông phái của Phật giáo không phải là một điều
lạ, vì bất cứ trong giáo đoàn nào, khi giáo chủ còn tại thế, tư tưởng của các
môn đệ chưa chắc đã là tư tưởng chung, nói chi là khi giáo chủ đã qua đời.
Điều đáng kể là làm sao các tông phái còn giữ nguyên được cái tinh thần của
giáo chủ và không có sự bài xích nhau. Điểm đáng kể nầy, trong Phật giáo
phải nhận rằng có, vì nhiều tông phái khuynh hướng tuy khác biệt, nhưng
tinh thần vẫn là tinh thần của đạo Phật, và sự bài xích nhau để phân hóa làm
hai ba tôn giáo khác nhau cho tới nay không có.
Chùa chiền
Nói tới phật giáo không thể không nói tới những nơi thờ phụng đức Phật.
Cho tới ngày nay, dân ta một phần lớn theo đạo phật, và bất cứ ở đâu, trong
thời bình, ta cũng được nghe thấy chuông chùa văng vẳng thu không lúc
tinh sương cũng như buổi chiều tà.
Tại khắp nơi, ta đều thấy có những ngôi chùa, mỗi làng ít nhất xưa kia,
cũng phải có một ngôi chùa, có khi mỗi thôn xóm đều có một ngôi chùa.
Ngày nay ở các thành phố thường có nhiều chùa ở rải rác khắp các khu và ở
các thôn ấp cũng đều có chùa thờ phật.
Theo tự điển Việt Nam phổ Thông của Đào Duy Tập, chùa là nơi thờ phật
thường có tăng ni ở. Khi nói chung về chùa, ta thường nói chùa chiền.
Chùa là nơi phụng sự phật cũng như Đình, Đền là nơi thờ thần thánh, Văn
miếu văn từ, văn chỉ là nơi thờ đức Khổng Tử và các vị tiên hiền.
Nếu mỗi làng không kể tới những làng Thiên chúa giáo có một vài ngôi
