236
Tín ngưỡng Việt Nam – Quyển thượng
Tác giả: Toan Ánh
Nhà xuấ tbản: Trẻ
dâm, không vọng ngôn, không dùng rượu thịt.
Tăng ni tu ở chùa phải lo việc đèn nhang các bàn thờ.
Tăng ni cũng phân ra nhiều hạng:
Lúc mới quy y gọi là chú tiểu, rồi dần dần đạo lý hiểu biết, tuổi cũng cao
lên được làm sư bác, sư thầy, rồi lên sư ông và sau cùng là sư cụ. Các vị sư cụ
còn gọi là hòa thượng đứng đầu chùa chịu trách nhiệm về công việc điều
khiển nhà chùa, cắt đặt nhiệm vụ cho các tăng ni.
Nhiều chùa ở vào một địa phương chịu sự chi phối của một vị thượng tọa
tức là một vị hòa thượng đứng đầu các vị hòa thượng khác.
Muốn lên các đẳng cấp trong nhà chùa các vị sư thường phải qua những
kỳ thi trong tôn giáo.
Tăng ni tu riêng chùa, chùa nào của sư nữ thì chỉ có toàn sư nữ, chùa nào
của sư nam thì chỉ có toàn sư nam.
Các vị cao tăng được gọi là Đại đức.
Già lam
Có nhiều chùa thanh vắng quá không đủ lộc và tài sản để một vài vị sư có
thể sinh sống được thì không có tăng ni trụ trì tại đó. Tuy vậy chùa vẫn không
bị bỏ hoang và vẫn có người sớm tối đèn nhang, và những khi khách tới lễ
phật vẫn có người thỉnh chuông đánh khánh.
Những người giữ việc đàn nhang đó là những thầy già lam, nghĩa là những
thầy tự trông nom một ngôi chùa, khi ngôi chùa nầy không có một nhà sư
trụ trì.
Các thầy già lam không bắt buộc phải ăn chay, có thể ở ngay tại chùa
hoặc ở nhà mình, nhưng ngày ngày tới chùa lo việc hương đăng.
Những lộc của chùa thầy già lam được hưởng.
Trong những ngày tuần tiết, thầy già lam phải giữ mình cho thanh tịnh.
Ưu Bà
Những người không đi tu nhưng tin theo phật gọi là ưu bà, nam gọi là ưu
bà tắc hoặc ưu bà sa, còn nữ là ưu bà di. Mấy danh từ ưu bà sa và ư bà di là
do ở chữ phạn upasaka và upasaki phiên âm ra.
Nhiều người tuy không ở chùa, nhưng vẫn thờ phật ở nhà và tin theo phật.
Trong những ngày sóc vọng và tuần tiết, những người này tới chùa lễ Phật
tụng kinh. Ngày nay người ta dùng danh từ cư sĩ để chỉ các ưu bà.
