trông trăng, hoặc rủ nhau tới một vài đám hát trống-quân lập nên ở một vài
xóm.
Tháng Tám là mùa hát trống-quân. Tại các làng vùng Kinh-Bắc, đồng
thời dân làng mở hội trong dịp thu tế, các trai gái thường tối tối lập trống-
quân đối đáp hát với nhau.
Trống-quân lập rất dễ. Chỉ cần một thùng gỗ rỗng, thường là những
thùng đựng chè cũ của người Trung-Hoa, một cuộn dây thừng và mấy chiếc
cọc là đủ. Dây căng trên thùng gỗ, hai đầu buộc vào hai chiếc cọc tre đóng
chặt xuống đất cách xa hai bên chiếc thùng đều nhau. Dây đó lại được chống
lên trên mặt thùng bằng hai chiếc cọc nhỏ cho thật căng để khi dùi trống –
một thanh tre vừa tay – đánh vào sẽ văng ra những tiếng « thình-thùng-
thình » nhịp cho tiếng hát của đôi bên nam nữ.
Trống-quân lập nên, những chàng trai quê, những cô thôn nữ cùng nhau
mua vui với tiếng hát, trai xóm này hát cùng gái thôn khác. Họ ganh nhau
tiếng ca, họ thách nhau câu đố, họ vặn nhau trong những lời ứng khẩu.
Các cô thôn nữ có những câu hát để tròng ghẹo các chàng trai :
« Trống quân, trống quýt, trống còi.
Ta chẳng lấy nó, nó đòi lấy ta ».
« Trống quân có đĩa thịt bò,
Những anh chưa vợ đi mò cả đêm ».
Và các chàng trai cũng có những câu để hát đùa các cô thôn nữ :
« Trống quân có đĩa thịt bò,
Chưa chồng em phải đi mò trống quân ».
« Trống quân hai cọc một dây,
Chưa chồng, em phải đến đây tìm chồng ».
Tối hôm đó, cũng như các thôn nữ và trai tráng khác trong làng Kim-
Đôi, Hoài và Thảo cũng rủ nhau tới những đám trống-quân. Họ đã hẹn hò
với Thúc từ trước.
